Emerytura po mężu a rozdzielność majątkowa

Kiedy wdowa ma prawo do renty rodzinnej?

Zgodnie z ustawą o emeryturach i rentach:

„Art. 70. 1. Wdowa ma prawo do renty rodzinnej, jeżeli:

1) w chwili śmierci męża osiągnęła wiek 50 lat lub była niezdolna do pracy albo

2) wychowuje co najmniej jedno z dzieci, wnuków lub rodzeństwa uprawnione do renty rodzinnej po zmarłym mężu, które nie osiągnęło 16 lat, a jeżeli kształci się w szkole – 18 lat życia, lub jeżeli sprawuje pieczę nad dzieckiem całkowicie niezdolnym do pracy oraz do samodzielnej egzystencji lub całkowicie niezdolnym do pracy, uprawnionym do renty rodzinnej.

2. Prawo do renty rodzinnej nabywa również wdowa, która osiągnęła wiek 50 lat lub stała się niezdolna do pracy po śmierci męża, nie później jednak niż w ciągu 5 lat od jego śmierci lub od zaprzestania wychowywania osób wymienionych w ust. 1 pkt 2.

3. Małżonka rozwiedziona lub wdowa, która do dnia śmierci męża nie pozostawała z nim we wspólności małżeńskiej, ma prawo do renty rodzinnej, jeżeli oprócz spełnienia warunków określonych w ust. 1 lub 2 miała w dniu śmierci męża prawo do alimentów z jego strony ustalone wyrokiem lub ugodą sądową.

Zobacz również: Kiedy wdowa traci rentę po mężu?

Okresowa renta rodzinna dla wdowy

4. Wdowa niespełniająca warunków do renty rodzinnej określonych w ust. 1 lub 2 i niemająca niezbędnych źródeł utrzymania ma prawo do okresowej renty rodzinnej:

1) przez okres jednego roku od chwili śmierci męża;

2) w okresie uczestniczenia w zorganizowanym szkoleniu mającym na celu uzyskanie kwalifikacji do wykonywania pracy zarobkowej, nie dłużej jednak niż przez 2 lata od chwili śmierci męża.

5. Przepisy ust. 1–4 stosuje się odpowiednio do wdowca”.

Pozostawanie małżonki do chwili śmierci męża we wspólności małżeńskiej warunkiem nabycia prawa do renty

Warunkiem nabycia prawa do renty rodzinnej jest pozostawanie małżonki do chwili śmierci męża we wspólności małżeńskiej. Zgodnie z wyrokiem Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 25 października 2000 r., sygn. akt III AUa 410/2000, OSA 2001 nr 6 poz. 25 „pojęcie «wspólności małżeńskiej», przewidzianej w przepisie art. 70 ust. 3 u.e.r., obejmuje nie tylko wspólność majątkową małżeńską, lecz także więź duchową, osobistą, emocjonalną i uczuciową” (podobnie w wyroku Sądu Najwyższego z dnia 8 stycznia 1999 r., II UKN 320/98, OSNAPiUS 2000 r. nr 5 poz. 191). Istnienie lub nieistnienie faktycznej wspólności małżeńskiej należy do sfery ustaleń faktycznych, które pozostają w gestii organu ubezpieczeniowego.

Przepisy ustawy nie definiują pojęcia wspólności małżeńskiej. W konsekwencji konieczne jest indywidualne podejście do każdego przypadku i jego okoliczności faktycznych.

Zgodnie z treścią wyroków Sądu Najwyższego z dnia 6 marca 1997 r., sygn., akt II UKN 17/97, z dnia 20 maja 1997 r., sygn. akt II UKN 22/97, OSNAP 1998, nr 6, poz. 189 i z dnia 3 grudnia 2004 r., sygn. akt II UK 78/04, OSNP 2005, nr 12, poz. 179 – dla spełnienia dyspozycji art. 70 ust. 3 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych zasadnicze znaczenie ma ustalenie czy pomiędzy małżonkami istniała wspólność małżeńska rozumiana jako sytuacja, w której pomiędzy obojgiem małżonków istnieje więź ekonomiczna i emocjonalna, która przejawiać się może między innymi we wspólnym zamieszkaniu i prowadzeniu wspólnego gospodarstwa domowego, wspólnym pożyciu, wierności i pomocy we współdziałaniu dla dobra założonej rodziny.

Zobacz również: Składki emerytalne po zmarłej osobie

Rozdzielność majątkowa a prawo do renty po mężu

Rozdzielność majątkowa nie jest tu przeszkodą, jeśli prowadzicie Państwo wspólne gospodarstwo domowe, nie pozostajecie w separacji faktycznej ani sądowej.

Oczywiście, zgodnie z przepisami art. 65 i art. 66 ustawy, „renta rodzinna przysługuje po osobie, która w chwili śmierci miała ustalone prawo do emerytury lub renty z tytułu niezdolności do pracy lub spełniała warunki wymagane do uzyskania jednego z tych świadczeń oraz po osobie, która w chwili śmierci pobierała zasiłek przedemerytalny lub świadczenie przedemerytalne”.

Zobacz również: Renta rodzinna po rozwodzie

Źródła:

1. Ustawa z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych - Dz.U. 1998 nr 162 poz. 1118
2. Wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 25 października 2000 r., sygn. akt III AUa 410/2000
3. Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 8 stycznia 1999 r., sygn. akt II UKN 320/98
4. Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 6 marca 1997 r., sygn., akt II UKN 17/97

Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej  ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.