Emerytura z Karty Nauczyciela czy po osiągnięciu wieku emerytalnego

Ustalenie wysokości emerytury przez ZUS

Wskazać należy, że zakres działań Zakładu Ubezpieczeń Społecznych jest regulowany ustawą z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych.

Zgodnie z art. 68 ust. 1 pkt 1 litera b ww. ustawy „do zakresu działania Zakładu należy między innymi:

1) realizacja przepisów o ubezpieczeniach społecznych, a w szczególności:

b) ustalanie uprawnień do świadczeń z ubezpieczeń społecznych oraz wypłacanie tych świadczeń, chyba że na mocy odrębnych przepisów obowiązki te wykonują płatnicy składek”.  

To w tym przepisie upatruję jedyną potencjalną podstawa prawną wyegzekwowania od ZUS informacji na temat tego, która emerytura będzie dla Pana korzystniejsza i jaka będzie jej wysokość.  

Wniosek i skarga na ZUS

Prawidłowo zatem winien Pan zwrócić się z formalnym pisemnym wnioskiem o analizę (najlepiej pisemnym z zachowaniem dowodu jego nadania i odbioru), a gdy w terminie 3 miesięcy (bo taki jest co do zasady maksymalny okres na wydawanie interpretacji) nie otrzyma Pan informacji, pozostaje wnieść skargę na zaniechane ZUS-u. Skargę można wnieść w każdej terenowej jednostce organizacyjnej ZUS oraz centrali ZUS:

• pisemnie na adres Centrali ZUS: ul. Szamocka 3, 5, 01-748 Warszawa; wyszukiwarka jednostek terenowych ZUS pod adresem: https://www.zus.pl/o-zus/kontakt/oddzialy-inspektoraty-biura-terenowe),
• na adres poczty elektronicznej: cot@zus.pl,
• ewentualnie ustnie do protokołu (w tym przypadku protokół podpisany zostaje przez wnoszącego skargę lub wniosek oraz osobę przyjmującą zgłoszenie).

Odpowiedź na pismo wnioskującego

Każda skarga lub wniosek rozpatrywana jest bez zbędnej zwłoki. Maksymalny termin na załatwienie skargi i wniosku wynosi miesiąc, licząc od dnia ich wpływu do Zakładu. Po zakończeniu postępowania w sprawie skargi lub wniosku, wnoszącego skargę lub wniosek zawiadamia się – w formie pisemnej – o sposobie załatwienia sprawy. Zawiadomienie o sposobie załatwienia skargi lub wniosku nie podlega skardze do sądu administracyjnego. Może ono być natomiast podstawą do złożenia nowej skargi.

Wyliczanie emerytury w dwóch opcjach

Musi Pan jednak mieć świadomość, że co do zasady nie jest nigdzie wskazane wprost, że ZUS ma Panu wyliczać emeryturę w różnych wariantach. Prawo do wnoszenia wniosków o wydawanie indywidualnych interpretacji do ZUS mają bowiem tylko przedsiębiorcy, a ich wniosek może dotyczyć:

• obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym,
• zasad obliczania składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Solidarnościowy Fundusz Wsparcia Osób Niepełnosprawnych, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych,
• podstawy, od której obliczane są składki na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych.

Nie ma nigdzie nakazu, aby ZUS osobom fizycznym wyliczał emerytury i ich różne warianty. ZUS udostępnia np. kalkulator emerytalny: kalkulator-emerytalny-prognozowana-emerytura

Natomiast osobiście uważam, że zacytowany wyżej przepis daje podstawy ubiegania się, aby ZUS również osobie fizycznej przedstawił stosowne wyliczenia. Wszak na stronie rządowej znajdujemy informację, cytuję:

„Powołani w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych doradcy emerytalni oraz dostępny kalkulator emerytalny umożliwią na bieżąco wyliczenie emerytury i podjęcie decyzji o okresie przedłużenia aktywności zawodowej, po osiągnięciu wieku emerytalnego. W placówkach Zakładu Ubezpieczeń Społecznych doradcy udzielają informacji dotyczących przechodzenia na emeryturę i tego, jak zmieni się jej wysokość, jeśli uprawnieni do niej będą pracować jeszcze przez kolejne miesiące lub lata. Korzystając z kalkulatora emerytalnego, pomogą oni w wyliczeniu wysokości przyszłego świadczenia. Wskażą również zainteresowanym, o ile wzrośnie ich emerytura w przypadku podjęcia decyzji o przedłużeniu aktywności zawodowej” (tutaj strona: https://www.gov.pl/web/gov/emerytura-portal-informacyjny).

Podsumowując, uważam, że jeśli ma Pan dowody na odmowę wyliczeń/ zaniechanie, może Pan od razu wnieść skargę na zaniechanie oddziału ZUS. Jeśli zaś dowodu Pan nie ma, proszę ponowić wniosek z zachowaniem potwierdzenia jego złożenia i odbioru i jeśli nadal ZUS nie doradzi Panu, pozostaje wniesienie skargi jak wyżej. Skarga zwykle przynosi rezultaty. W skardze powoła się Pan na zacytowany przepis i stronę rządową, która informuje o prawie do korzystania z doradców emerytalnych, których rolą jest kalkulacja emerytury.

Jeśli masz podobny problem prawny, zadaj pytanie naszemu prawnikowi (przygotowujemy też pisma) w formularzu poniżej  ▼▼▼