Kiedy niezapłacone składki ZUS ulegają przedawnieniu?

Przedawnienie składek

Problem, jaki Pan opisał, jest problemem, który dotyczy dotyka wiele osób, gdyż nieopłacanie należności z tytułu składek w ZUS jest częste.

Należy mieć na uwadze, że aby mówić o przedawnieniu, musi upłynąć co najmniej 5 lat, a uprzednio nawet 10 lat, tj. przed 1 stycznia 2012 roku. Od tego czasu zaczął obowiązywać termin krótszy, czyli 5 lat. Z tego co Pan pisze, do zaległości należy zastosować dłuższy okres przedawnienia, czyli właśnie 10 lat. Trzeba też pamiętać, że przez czas, w którym ZUS prowadził np. swoje postępowanie egzekucyjne, bieg przedawnienia również był zawieszony, a co za tym idzie – czas tak jakby był zatrzymany, więc wątpię, aby ZUS takiego postępowania nie prowadził i tym samym dopuścił do ewentualności umorzenia należności na skutek przedawnienia. Jednakże to jest najbardziej istotne – czy ZUS prowadził wobec Pana jakieś postępowanie egzekucyjne?

Przedawnienia należności w ZUS dotyczy tylko konkretnej należności, najczęściej składek za konkretny miesiąc, nigdy całości. ZUS za każdy miesiąc, w którym nie otrzymał zapłaty wystawia tytuł wykonawczy i próbuje na jego podstawie należność wyegzekwować. Wobec tego, podnosząc zarzut przedawnienia, można podnieść go tylko do tych tytułów, które powstały po roku 2012, o ile upłynęło już 5 lat i nie były wcześniej egzekwowane, a więc bieg terminu nie został zawieszony.

Zarzut przedawnienia składek

Jak mniemam, ma Pan jakieś pisma z ZUS-u, więc bardzo proszę o ich przesłanie. Dopiero wtedy możemy zacząć jakoś się bronić. Jeśli nic nie mamy, to i tak możemy złożyć zarzut przedawnienia, lecz nic nie jesteśmy w stanie zagwarantować, bowiem nie znamy wcześniejszego stanu sprawy.

Regulacja ta przewidziana jest w ustawie o postępowaniu egzekucyjnym, a dokładniej w art. 33 § 1, który stanowi, że „podstawą zarzutu w sprawie prowadzenia egzekucji administracyjnej może być:

1) wykonanie lub umorzenie w całości albo w części obowiązku, przedawnienie, wygaśnięcie albo nieistnienie obowiązku;

2) odroczenie terminu wykonania obowiązku albo brak wymagalności obowiązku z innego powodu, rozłożenie na raty spłaty należności pieniężnej;

3) określenie egzekwowanego obowiązku niezgodnie z treścią obowiązku wynikającego z orzeczenia, o którym mowa w art. 3 i 4;

4) błąd co do osoby zobowiązanego;

5) niewykonalność obowiązku o charakterze niepieniężnym;

6) niedopuszczalność egzekucji administracyjnej lub zastosowanego środka egzekucyjnego;

7) brak uprzedniego doręczenia zobowiązanemu upomnienia, o którym mowa w art. 15 § 1;

8) zastosowanie zbyt uciążliwego środka egzekucyjnego;

9) prowadzenie egzekucji przez niewłaściwy organ egzekucyjny;

10) niespełnienie w tytule wykonawczym wymogów określonych w art. 27, a w zagranicznym tytule wykonawczym - wymogów określonych w art. 102 ustawy o wzajemnej pomocy”.

Dlatego można rozpocząć od zgłoszenia pisemnie takiego zarzutu. Zgodnie z art. 24 ust. 4 ustawy z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych „należności z tytułu składek ulegają przedawnieniu po upływie 5 lat, licząc od dnia, w którym stały się wymagalne”. Za moment wymagalności przyjąć należy dzień, w którym składki winny zostać uiszczone przez płatnika.

Do końca 2011 roku obowiązywał okres przedawnienia składek ZUS wynoszący 10 lat. Tak długi okres przedawnienia został wprowadzony w roku 2003 (przed tą datą okres przedawnienia składek również wynosił 5 lat).

Od 1 stycznia 2012 roku okres przedawnienia ponownie wynosi 5 lat, licząc od dnia, w którym składki stały się wymagalne.

Zatem zacząłby od tego. Dopiero dalej, w sytuacji, gdy ZUS nie uzna przedawnienia – może twierdzić np. że prowadził wobec Pana postępowanie egzekucyjne (co będzie musiał wykazać) i przedawnienie nie nastąpiło – wtedy musi Pan złożyć od takiej decyzji ZUS-u odwołanie do sądu, wydziału pracy i ubezpieczeń społecznych.

Dalej, w sytuacji gdyby jednak to ZUS miał rację, ma Pan inne możliwości.

Spłata zaległości w ratach

Np. układ ratalny, który może skutkować także abolicją, czyli de facto umorzeniem części należności z tytułu tych składek, w przypadku wywiązania się z przedmiotowej umowy co do układu ratalnego. W zamian za terminowe opłacanie należności ZUS może umorzyć jakąś część należności i objąć ją abolicją. Jeśli chodzi o kwestie układu w relacji do głównego problemu – czyli kwestia przedawnienia składek – należy mieć na uwadze, że termin przedawnienia w przypadku należności publicznoprawnych, a takimi są należności wobec ZUS-u, może zostać przerwany i liczony na nowo lub zawieszony. W przypadku układu ratalnego mamy do czynienia z zawieszeniem biegu terminu przedawnienia. Polega to na tym, że w praktyce zatem sumuje się bieg przedawnienia, jaki upłynął do czasu zawieszenia i po odwieszeniu. Czyli czas sprzed zawieszenia wskutek zawarcia układu ratalnego z czasem po jego ewentualnym zakończeniu na skutek różnych zdarzeń – np. zapłaty, czyli jego wykonania lub zerwania wskutek nie dokonywania płatności lub innych okoliczności, np. niepełne opłacanie bądź zerwanie umowy na skutek jednostronnego oświadczenia.

Jeśli masz podobny problem prawny, zadaj pytanie naszemu prawnikowi (przygotowujemy też pisma) w formularzu poniżej  ▼▼▼