Indywidualne porady prawne
Autor: Adam Dąbrowski
Moje pytanie dotyczy zatrudnienia na umowę o pracę u zagranicznego pracodawcy, a dokładnie w Hiszpanii. Co więcej jestem osobą niepełnosprawną pobierającą rentę socjalną i chciałam dowiedzieć się, jak wyglądają sprawy formalne w tej kwestii. Czy jest możliwe zatrudnienie na umowę o pracę na czas nieokreślony z firmą, która nie ma siedziby w Polsce? Jak wygląda kwestia opłacania składek na ZUS, jeśli pobieram rentę? Do jakiej kwoty mogę dorobić, aby świadczenie nie zostało mi odebrane? Praca byłaby całkowicie zdalna z Polski.
Zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym podlegają, z zastrzeżeniem art. 8 i 9, m.in. osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej są pracownikami (umowa o pracę) oraz osobami wykonującymi pracę na podstawie umowy–zlecenia.
Pracodawca z kraju UE, zatrudniający pracownika w celu wykonywania przez niego pracy na terytorium Polski, musi zarejestrować się jako płatnik polskiego ubezpieczenia w ZUS-ie i płacić składki na ubezpieczenie społeczne za zatrudnianego pracownika. Zgłoszenia w celu rejestracji należy dokonać w I Oddziale ZUS-ie w Warszawie. Pracodawca zagraniczny jako płatnik musi zarejestrować się w ZUS-ie w ciągu 7 dni na druku ZUS ZPA od dnia zatrudnienia pracownika mającego wykonywać pracę w Polsce. Pracodawca w celu dokonania zgłoszenia ma obowiązek posiadania Numeru Identyfikacji Podatkowej (NIP). O nadanie NIP należy się zwrócić do II Urzędu Skarbowego Warszawa Śródmieście. Po zarejestrowaniu się jako płatnik składek pracodawca zagraniczny musi dokonać zgłoszenia w ZUS polskiego pracownika na druku ZUS ZUA i terminie do 15 dnia każdego miesiąca za miesiąc poprzedni przesyłać do ZUS deklaracje ZUS DRA oraz opłacać za niego składki.
Zgodnie z zasadą ogólną wynikającą z art. 11 ust. 1 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego nr 883/2004, obywatele „UE podlegają ustawodawstwu tylko jednego Państwa Członkowskiego”. Art. 11 ust. 3 „rozporządzenia stanowi, że pracownik podlega ustawodawstwu tego państwa, w którym praca jest wykonywana”. W praktyce, jeżeli spółka zagraniczna zatrudnia pracownika wykonującego pracę na terenie Polski, zgodnie z zasadą ogólną składki na ubezpieczenie społeczne tego pracownika muszą być opłacane do polskiego systemu ubezpieczeń, czyli do ZUS-u.
Pracodawca może jednak zawrzeć z pracownikiem mającym wykonywać pracę na terytorium Polski umowę (MOŻE BYĆ TO UMOWA O PRACĘ lub ZLECENIE), na podstawie której obowiązki płatnika zostaną przerzucone na pracownika. Umowa może przewidywać dodatkowe wynagrodzenie dla pracownika z tytułu wykonywania wymienionych obowiązków. W razie rozwiązania takiej umowy pracownik musi poinformować o tym ZUS. Postanowienia obejmujące wykonywanie przez pracownika obowiązków płatnika mogą być zawarte w samej umowie o pracę. W razie zawarcia takiej umowy zgłoszenia płatnika dokonuje pracownik w oddziale ZUS, właściwym ze względu na jego miejsce zamieszkania (a nie w I oddziale ZUS-ie w Warszawie). Na pracowniku ciążą wówczas również obowiązki składania deklaracji miesięcznych oraz comiesięcznej zapłaty składek na ubezpieczenie.
Zobacz również: Praca na rencie a zgłoszenie do ZUS
Osoba uprawniona do renty socjalnej może podejmować działalność zarobkową, w tym także za granicą czy podmiotem zagranicznym. Musi się jednak liczyć z tym, iż uzyskiwane z tego tytułu przychody mogą spowodować zawieszenie prawa do świadczenia. Dokonywane jest ono za miesiąc, w którym zostały osiągnięte przychody w łącznej kwocie wyższej niż 70% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia za kwartał kalendarzowy ostatnio ogłoszonego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego do celów emerytalnych.
Do celów obliczenia wysokości przychodu uzyskanego w tytułu pracy, jeśli będzie Pani otrzymywała wynagrodzenie w euro przy ustalaniu równowartości w polskich złotych kwoty przychodu stosuje się średni kurs złotego do waluty obcej, ogłoszony przez NBP, z ostatniego dnia roboczego miesiąca, w którym przychód został osiągnięty.
Zobacz również: Praca zdalna dla zagranicznej firmy a ZUS
Kwestię tę reguluje art. 10 ustawy o rencie socjalnej punkt 7 (Dz. U. z 2019 r. poz. 1455 ze zm.), który jednocześnie zobowiązuje osobę pobierającą rentę socjalną lub jej przedstawiciela ustawowego do niezwłocznego powiadomienia organu wypłacającego rentę socjalną o osiąganiu przychodu w kwocie powodującej zawieszenie prawa do tego świadczenia („Osoba pobierająca rentę socjalną lub jej przedstawiciel ustawowy są obowiązani niezwłocznie powiadomić organ wypłacający rentę socjalną o okolicznościach powodujących zawieszenie prawa do tego świadczenia albo zmniejszenie jego wysokości. Powiadomienie następuje w formie pisemnego oświadczenia. W przypadku gdy składki na ubezpieczenia społeczne są odprowadzane przez płatnika składek, osoba pobierająca rentę socjalną jest obowiązana do przedstawienia zaświadczenia albo oświadczenia określającego kwotę przychodu”).
Jeśli przychód z tej pracy nie przekroczy 70% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w Polsce, wówczas ZUS będzie Pani wypłacać świadczenie w pełnej wysokości. W sytuacji, gdy wyniesie ponad 70% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w Polsce, ale nie więcej niż 130% tej kwoty świadczenie zostanie zmniejszone, a jeśli przekroczy 130% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w Polsce, to ZUS zawiesi wypłatę pani świadczenia. Wysokość przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w Polsce ogłasza co kwartał Prezes Głównego Urzędu Statystycznego. Do ZUS-u będzie Pani musiała co roku (do końca lutego) dostarczyć zaświadczenie o wysokości przychodu za ubiegły rok. Na jego podstawie ZUS ustali, czy świadczenie było wypłacone w prawidłowej wysokości.
Zobacz również: Umiarkowany stopień niepełnosprawności a praca w sobotę
Pracownik firmy zagranicznej, która nie ma siedziby ani przedstawicielstwa w Polsce kraju, jest zobowiązany prawidłowo obliczyć i uiścić zaliczki na PIT. Zgodnie z art. 3 ustawy o PIT, osoby fizyczne, które mają miejsca zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów. To pracownik jest zobowiązany prawidłowo obliczyć i uiścić zaliczki na podatek dochodowy. Obowiązek taki wynika z art. 44 ust. 1a ustawy o PIT.
Jeśli masz podobny problem prawny, zadaj pytanie naszemu prawnikowi (przygotowujemy też pisma) w formularzu poniżej ▼▼▼
Indywidualne porady prawne
Zapytaj prawnika