Indywidualne porady prawne
Autor: Małgorzata Zegarowicz-Sobuń
Nieżyjący już ojciec miał dwie żony. Obie pobierały rentę rodzinną po zmarłym (pół na pół). Pierwsza żona (moja mama) pobiera ją nadal, druga żona pobiera teraz emeryturę, zatem jej renta została zawieszona. Czy ma sens wystąpienie przez moją mamę o ponowne przeliczenie renty rodzinnej celem uzyskania wyższej kwoty?
W myśl art. 73 oraz 74 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych wysokość renty jest uzależniona od ilości osób uprawnionych i w przypadku jednej osoby uprawnionej wynosi ona 85% świadczenia, które przysługiwałoby zmarłemu; dla dwóch osób to 90% świadczenia, natomiast przy trzech lub więcej osobach – 95% tego świadczenia. Wszystkim uprawnionym członkom rodziny przysługuje jedna łączna renta rodzinna, która podlega podziałowi na równe części między uprawnionych.
W myśl art. 74 ust. 3 i 4 ustawy „w razie ujawnienia okoliczności powodujących konieczność dokonania podziału renty rodzinnej po raz pierwszy lub zmiany warunków dotychczasowego podziału renty ze względu na zmianę liczby osób uprawnionych organ rentowy dokonuje podziału świadczenia od miesiąca ujawnienia tych okoliczności”. Należałoby więc odpowiednio sformułować wniosek o przeliczenie renty rodzinnej.
Zobacz również: Emerytura po rozwodzie po byłym mężu
W przypadku bezspornego ujawnienia okoliczności wskazanych w art. 74 ust. 3 ZUS dokona podziału renty na nowo, stosownie do liczby osób uprawnionych, od miesiąca ujawnienia tych okoliczności. Świadczenia ustalone po dokonaniu podziału wypłacone zostaną przy odpowiednim zastosowaniu regulacji art. 129 ust. 1 i 2.
Oprócz tej możliwości istnieje także możliwość złożenia przez jedną z osób uprawnionych do renty rodzinnej wniosku o wyłączenie jej z kręgu osób uprawnionych. Osoba, która złożyła taki wniosek, traci prawo do przysługującej jej części renty. ZUS ponownie oblicza wysokość renty dla pozostałych uprawnionych. Zgodnie bowiem z art. 107a. ustawy:
„1. Jeżeli do renty rodzinnej uprawnionych jest więcej niż jedna osoba i jedna lub kilka z tych osób zgłosi wniosek o wyłączenie z kręgu osób uprawnionych do renty, prawo do renty rodzinnej ulegnie ponownemu ustaleniu z pominięciem tej osoby (osób).
2. Wniosek, o którym mowa w ust. 1, jest okolicznością powodującą ustanie prawa do renty rodzinnej osób wymienionych w ust. 1. Przepis art. 134 ust. 1 pkt 1 i ust. 2 pkt 2 stosuje się odpowiednio.
3. Ponowne ustalenie wysokości renty rodzinnej dla pozostałych osób uprawnionych do renty następuje od miesiąca, od którego wstrzymano wypłatę renty osobie, o której mowa w ust. 1.
4. Na wniosek osoby, o której mowa w ust. 1, prawo do renty rodzinnej ulega ponownemu ustaleniu, nie wcześniej jednak niż od miesiąca zgłoszenia wniosku”.
Skutkiem złożenia wniosku o wyłączenie z kręgu osób uprawnionych do renty jest ustanie prawa do renty rodzinnej tej osoby. Organ rentowy ponownie ustala prawo do renty rodzinnej dla pozostałych osób uprawnionych. W tej sytuacji zmienia się wysokość renty rodzinnej dla osób, które nie zgłosiły wniosku o wyłączenie z kręgu uprawnionych do renty rodzinnej. Jest to bardzo korzystne rozwiązanie dla pozostałych osób uprawnionych, bowiem ponowne obliczenie wysokości renty rodzinnej następuje z pominięciem osób wyłączonych.
W przypadku gdy do renty rodzinnej byłaby uprawniona tylko jedna osoba, wiąże się to z zastosowaniem przepisu art. 73 ust. 1 pkt 1 ustawy, zgodnie z którym renta rodzinna dla jednej osoby uprawnionej wynosi 85% świadczenia, które przysługiwałoby zmarłemu.
Zobacz również: Wniosek o przeliczenie emerytury po mężu
Jeśli masz podobny problem prawny, zadaj pytanie naszemu prawnikowi (przygotowujemy też pisma) w formularzu poniżej ▼▼▼
Indywidualne porady prawne
Zapytaj prawnika