Zasady wypłacania emerytury mieszanej

Dla osób, które ukończyły wiek uprawniający do emerytury w 2009 r., emerytura mieszana składa się z sumy 80% emerytury wyliczonej według starych zasad oraz 20% emerytury obliczonej ze składek i kapitału początkowego.

Ustalając „starą” część emerytury mieszanej, ZUS ustala podstawę wymiaru świadczenia uwzględniając zarobki osoby ubezpieczonej ze wskazanych lat pracy oraz kwotę bazową obowiązującą w dniu zgłoszenia wniosku o świadczenie lub powstania prawa do emerytury (jeśli w dniu zgłoszenia wniosku nie były jeszcze spełnione wszystkie wymagane warunki). Stara część emerytury mieszanej składa się z 3 składników:

1. części socjalnej świadczenia (24% kwoty bazowej),
2. części należnej za okresy składkowe (po 1,3% podstawy wymiaru emerytury za każdy rok okresów składkowych),
3. części należnej za okresy nieskładkowe (po 0,7% podstawy wymiaru emerytury za każdy rok okresów nieskładkowych).

Nowa emerytura, w tym również emerytura ustalona w mieszanej wysokości, może zostać następnie przeliczona. Ponowne ustalenie wysokości tego świadczenia jest możliwe przede wszystkim wtedy, gdy osoba uprawniona podlegała po jego przyznaniu ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym. Może ona ubiegać się o przeliczenie przyznanego świadczenia nie wcześniej niż po upływie roku kalendarzowego (art. 108 ustawy emerytalnej). Od przyznania emerytury nie musi upłynąć pełne 12 miesięcy. Istotne jest to, aby zakończył się rok kalendarzowy, w którym ustalono prawo do tego świadczenia.

Aby można było ponownie ustalić część socjalną od aktualnej kwoty bazowej, należy mieć 30 miesięcy ubezpieczenia. Trzydziestomiesięczny okres podlegania ubezpieczeniom społecznym po przyznaniu emerytury nie jest związany z przeliczeniem przyznanego świadczenia. Natomiast ma on znaczenie przy obliczaniu wysokości nowej, kolejnej emerytury, przysługującej z tytułu ukończenia 60 lat przez kobietę i 65 lat przez mężczyznę, dla osoby już uprawnionej do emerytury wcześniejszej. W przypadku bowiem przepracowania takiego okresu część socjalna tej nowej emerytury obliczana jest od aktualnej kwoty bazowej.

Taka możliwość dotyczy osób urodzonych przed 1949 r., oraz kobiet urodzonych w latach 1949–1953, których emerytura może być obliczona w myśl mieszanego sposobu (w części na nowych, a w części na dotychczasowych zasadach). Są to kobiety, które nie pobrały emerytury wcześniejszej, choć miały ustalone do niej prawo i nie są członkami OFE (albo zgłosiły wniosek o przekazanie środków zgromadzonych w OFE, za pośrednictwem ZUS, na dochody budżetu państwa). Osoby urodzone po 1948 r. – z chwilą osiągnięcia tego wieku – uzyskują prawo do emerytury ustalanej w myśl zreformowanych zasad. Nie ma konieczności przechodzenia z emerytury wcześniejszej na zwykłą. Na wcześniejszej emeryturze można zostać do końca życia. Ograniczenia w wysokości dorabiania przez emerytów związane są z wiekiem, a nie z rodzajem pobieranego świadczenia.

Emerytura sama z siebie nie zostanie przeliczona według nowej kwoty bazowej – należy złożyć stosowny wniosek.

W celu ponownego ustalenia nowej emerytury ZUS ustali kwotę składek na ubezpieczenie emerytalne, zewidencjonowanych na koncie ubezpieczonego od miesiąca, od którego została podjęta wypłata emerytury, do miesiąca poprzedzającego miesiąc zgłoszenia wniosku o ponowne ustalenie emerytury, z uwzględnieniem ich waloryzacji (art. 108 ustawy emerytalnej). Następnie kwotę tych składek dzieli przez średnie dalsze trwanie życia, ustalone dla wieku danego ubezpieczonego, obowiązujące w dniu złożenia wniosku o przeliczenie wysokości emerytury. Ustalona w ten sposób kwota będzie doliczona do kwoty wypłacanego dotychczas świadczenia.

Jeśli masz podobny problem prawny, zadaj pytanie naszemu prawnikowi (przygotowujemy też pisma) – link do formularza z indywidualną pomocą prawną »