Autor: Kinga Kościelniak
W jaki sposób wyegzekwować pieniądze z ZUS, chodzi o wypłatę środków z subkonta osoby ubezpieczonej – mojego zmarłego męża? Minęło już 5 miesięcy od dnia, kiedy złożyłam osobiście w ZUS wniosek wraz ze wszystkimi niezbędnymi dokumentami. Dwa miesiące temu dwukrotnie rozmawiałam o tym opóźnieniu telefonicznie. Otrzymałam wtedy informację, że sprawa jest w toku i osoba zajmująca się nią skontaktuje się ze mną. I nikt do mnie do tej pory nie zadzwonił. Tydzień po tych bezskutecznych rozmowach telefonicznych złożyłam ponaglenie (do wglądu jego treść) na niezałatwienie sprawy w terminie – znowu nie dostałam odpowiedzi. W międzyczasie jeszcze 4-krotnie interweniowałam telefonicznie, bezskutecznie. Jaki ustawowy czas miał ZUS na dokonanie wypłaty? Co powinnam teraz zrobić, aby wyegzekwować załatwienie mojej sprawy?
Co do pytania, jaki ustawowy czas miał ZUS na dokonanie wypłaty: otóż zgodnie z art. 40e ust. 5 i 11 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych – zakład dokonuje jednorazowej wypłaty składek zewidencjonowanych na subkoncie w terminie 3 miesięcy od dnia otrzymania zawiadomienia, tj. złożonego przez Panią wniosku.
Zgodnie z art. 149 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi:
§ 1 Sąd, uwzględniając skargę na bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania przez organy w sprawach określonych w art. 3 § 2 pkt 1-4 albo na przewlekłe prowadzenie postępowania w sprawach określonych w art. 3 § 2 pkt 4a:
1) zobowiązuje organ do wydania w określonym terminie aktu, interpretacji albo do dokonania czynności;
2) zobowiązuje organ do stwierdzenia albo uznania uprawnienia lub obowiązku wynikających z przepisów prawa;
3) stwierdza, że organ dopuścił się bezczynności lub przewlekłego prowadzenia postępowania.
§ 1a. Jednocześnie sąd stwierdza, czy bezczynność organu lub przewlekłe prowadzenie postępowania przez organ miały miejsce z rażącym naruszeniem prawa.
§ 1b. Sąd, w przypadku, o którym mowa w § 1 pkt 1 i 2, może ponadto orzec o istnieniu lub nieistnieniu uprawnienia lub obowiązku, jeżeli pozwala na to charakter sprawy oraz niebudzące uzasadnionych wątpliwości okoliczności jej stanu faktycznego i prawnego.
§ 2. Sąd, w przypadku, o którym mowa w § 1, może ponadto orzec z urzędu albo na wniosek strony o wymierzeniu organowi grzywny w wysokości określonej w art. 154 § 6 lub przyznać od organu na rzecz skarżącego sumę pieniężną do wysokości połowy kwoty określonej w art. 154 § 6.
Rzeczywiście termin rozpatrzenia Pani wniosku jest bardzo długi. W pierwszej kolejności Pani jako stronie przysługuje złożenie ponaglenia w sprawie, jeżeli jej nie załatwiono w terminie lub postępowanie jest prowadzone dłużej niż jest to niezbędne do jej załatwienia. Termin na rozpatrzenie ponaglenia wynosi miesiąc. Ponaglenie zostało złożone prawie 2 miesiące temu i w tym przypadku również nie został zachowany termin na podjęcie działań w sprawie.
Następną możliwością, po złożeniu ponaglenia, jest wniesienie skargi na bezczynność organu, w tym przypadku ZUS-u, do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Wnosi się ją za pośrednictwem ZUS. Skargę kieruje się wtedy, gdy pomimo wniesienia wcześniejszego ponaglenia postępowanie nadal trwa. Kontrola działalności administracji publicznej przez sądy administracyjne obejmuje w szczególności orzekanie w sprawach skarg na bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania prowadzące do wydania decyzji administracyjnej tj. rozpatrzenia Pani wniosku, który złożyła Pani przeszło 5 miesięcy temu. Skargę trzeba należycie uzasadnić i wykazać, że doszło do bezczynności organu, a także uzasadnić, że Wojewódzki Sąd Administracyjny ma sprawstwo do przeprowadzenia kontroli ZUS w Pani sprawie.
Jest jeszcze druga możliwość: można także złożyć skargę na działania do samego ZUS-u. Przedmiotem skargi mogą być wszelkie czynności prawne i faktyczne lub też niepodjęcie czynności przez Zakład lub jego pracowników. W szczególności może nim być zaniedbanie lub nienależyte wykonywanie zadań, naruszenie praworządności, naruszenie interesów skarżących, przewlekłe lub biurokratyczne załatwianie spraw. Skargę można złożyć w Pani terenowej jednostce organizacyjnej ZUS oraz Centrali ZUS w Warszawie.
ZUS zwleka z wypłatą środków z subkonta zmarłego ojca
Pani Katarzyna po śmierci ojca złożyła wniosek o wypłatę środków z jego subkonta w ZUS. Mimo upływu czterech miesięcy i wielokrotnych telefonów, sprawa nie została załatwiona. Po złożeniu ponaglenia i braku odpowiedzi skierowała skargę na bezczynność do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Dopiero po tym kroku ZUS wypłacił należne jej środki.
Skarga na bezczynność ZUS pomogła w odzyskaniu pieniędzy
Pan Marek starał się o wypłatę środków z subkonta swojej zmarłej żony. Po pięciu miesiącach oczekiwania i licznych telefonach do urzędu, postanowił złożyć oficjalną skargę na przewlekłość postępowania. W ciągu trzech tygodni od jej wniesienia ZUS w końcu wypłacił zaległe pieniądze.
Interwencja Rzecznika Praw Obywatelskich przyspieszyła sprawę
Pani Anna czekała pół roku na decyzję ZUS dotyczącą wypłaty środków po zmarłym mężu. Po bezskutecznych interwencjach postanowiła zwrócić się do Rzecznika Praw Obywatelskich. Po jego interwencji w ciągu miesiąca otrzymała należne jej pieniądze.
ZUS ma ustawowy termin na wypłatę środków z subkonta, jednak w praktyce często dochodzi do opóźnień. W przypadku bezczynności urzędu skuteczne mogą okazać się ponaglenie, skarga na przewlekłość postępowania lub skarga do sądu administracyjnego. Jeśli standardowe interwencje zawodzą, warto rozważyć wsparcie Rzecznika Praw Obywatelskich lub innych instytucji nadzorujących.
Potrzebujesz pomocy w skutecznym wyegzekwowaniu wypłaty środków z ZUS? Oferujemy profesjonalne porady prawne online oraz przygotowanie niezbędnych pism, takich jak ponaglenia i skargi. Aby skorzystać z naszych usług, opisz swój problem w formularzu pod artykułem.
1. Ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnym, Dz.U. 2002 nr 153 poz. 1270
2. Ustawa z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych - Dz.U. 1998 nr 137 poz. 887
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
Zapytaj prawnika