Autor: Paulina Olejniczak-Suchodolska
Od marca 2022 r. pobieram rodzicielskie świadczenie uzupełniające, którego kwota do końca 2022 r. wyniosła ok. 5200 zł. W maju ubiegłego roku została mi wypłacona dywidenda odziedziczona po mamie. Połowę kwoty przelałam na konto jedynej siostrze jako darowiznę i zgłosiłam to w ZUS. Połowa dywidendy przekraczała kwotę wypłaconego mi zasiłku, który musiałam zwrócić jako nienależnie pobrany. W tym roku również otrzymałam dywidendę niższej wysokości i połowę tej kwoty przekazałam siostrze oraz zgłosiłam to w ZUS. Tegoroczna kwota połowy dywidendy to 15 tys. zł, a wypłacone mi świadczenie rodzicielskie w ubiegłym roku wyniosło ok. 7500 zł. Podobnie jak w ubiegłym roku będę musiała je zwrócić. Gdybym jeszcze teraz przelała drugą połowę dywidendy dwojgu moich dzieci, czy udałoby się uniknąć zwrotu świadczenia do ZUS?
Na wstępie wskazuję, że zgodnie z art. 1 ustawy z 31.01.2019 r. o rodzicielskim świadczeniu uzupełniającym (Dz.U. z 2019 r. poz. 303) – celem rodzicielskiego świadczenia uzupełniającego jest zapewnienie niezbędnych środków utrzymania osobom, które zrezygnowały z zatrudnienia lub innej działalności zarobkowej albo ich nie podjęły ze względu na wychowywanie dzieci.
Jednocześnie pamiętać należy, że świadczenie nie przysługuje osobie uprawnionej do emerytury lub renty w wysokości co najmniej najniższej emerytury. W przypadku pobierania emerytury lub renty w wysokości niższej od najniższej emerytury, świadczenie stanowi dopełnienie jej wysokości do wysokości najniższej emerytury.
Ponadto zgodnie z art. 6 ww. ustawy osoba, której przyznano prawo do świadczenia, jest obowiązana do informowania organu rentowego o wszelkich zmianach mających wpływ na prawo do świadczenia lub wysokość wypłacanego świadczenia i przedkładania żądanych środków dowodowych, w tym informacji dotyczących sytuacji majątkowej oraz podjęcia dodatkowego zatrudniania.
Zatem osiąganie przychodu z dodatkowego zatrudnienia może spowodować utratę prawa do rodzicielskiego świadczenia uzupełniającego – organem uprawnionym do oceny tej sytuacji będzie wyłącznie organ rentowy. Ponadto jeżeli w jego ocenie opisana w pytaniu zmiana sytuacji majątkowej osoby otrzymującej świadczenie ulegnie poprawie w stopniu zapewniającym niezbędne środki utrzymania, osoba ta, na mocy decyzji, utraci prawo do ww. świadczenia.
Otrzymana dywidenda stanowi przychód z kapitałów pieniężnych opodatkowanych na gruncie ustawy o PIT. Przychód z tytułu dywidend powstaje w chwili ich faktycznego otrzymania. Dochodem są więc nie dywidendy należne, a wypłacone.
Zgodnie z art. 2 pkt 2 ustawy o rodzicielskim świadczeniu uzupełniającym dochód oznacza m.in. przychody podlegające opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 27, art. 30 ust. 1 pkt 4a, art. 30a-30c, art. 30e i art. 30f ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1128, z późn. zm.) pomniejszone o koszty uzyskania przychodu, należny podatek dochodowy od osób fizycznych, składki na ubezpieczenia społeczne niezaliczone do kosztów uzyskania przychodu oraz składki na ubezpieczenie zdrowotne. Zaś dochodami (przychodami) w rozumieniu art. 30a ustawy o PIT są dywidendy.
Wobec powyższego otrzymana dywidenda stanowi Pani przychód, a darowizna Pani udziału w dywidendzie na rzecz siostry nie spowoduje, że Pani nie uzyska takiego przychodu (dochodu). Bowiem darowizna dotyczy rozporządzenia Pani majątkiem i należy wyłącznie do Pani decyzji, zaś przysporzenie w postaci dywidendy na Pani rzecz jest faktem i darowizna na rzecz syna i córki nie spowoduje, że takiego przychodu nie będzie Pani miała. Dla określenia, czy coś jest Pani dochodem (przychodem) liczy się fakt jego uzyskania i moment nabycia, a nie skutki rozporządzające tym dochodem (przychodem).
Podsumowując, jeśli uzyskała Pani dywidendę, spowoduje to podwyższenie Pani dochodu w rozumieniu ustawy, a co za tym idzie, będzie Pani zobowiązana znów do zwrotu pobranego świadczenia.
Spadek po ojcu i utrata świadczenia
Pani Maria przez kilka lat pobierała rodzicielskie świadczenie uzupełniające. W 2023 roku odziedziczyła po ojcu pakiet akcji w spółce giełdowej. Po kilku miesiącach otrzymała dywidendę, której wysokość przekroczyła sumę pobranych przez nią świadczeń. Mimo że całą kwotę przekazała na edukację wnuków, musiała zwrócić świadczenie, ponieważ ZUS uznał dywidendę za jej dochód.
Dodatkowa praca i utrata prawa do świadczenia
Pani Zofia, matka czworga dzieci, utrzymywała się wyłącznie z rodzicielskiego świadczenia uzupełniającego. W 2022 roku zaproponowano jej pracę na pół etatu w pobliskiej bibliotece. Chociaż wynagrodzenie było niewielkie, ZUS uznał, że jej sytuacja materialna uległa poprawie, co skutkowało cofnięciem świadczenia.
Darowizna od syna i obowiązek zwrotu
Pan Jan, samotny ojciec trojga dzieci, otrzymywał rodzicielskie świadczenie uzupełniające. Jego syn, który prowadził własną firmę, podarował mu 20 tys. zł na remont mieszkania. ZUS uznał to za poprawę sytuacji finansowej i zobowiązał pana Jana do zwrotu pobranego świadczenia, mimo że pieniądze pochodziły z darowizny.
Otrzymanie dywidendy, nawet jeśli zostanie przekazana jako darowizna, jest traktowane jako dochód i może skutkować koniecznością zwrotu rodzicielskiego świadczenia uzupełniającego. Kluczowe znaczenie ma moment uzyskania przychodu, a nie jego późniejsze rozdysponowanie. Dlatego każda zmiana sytuacji majątkowej powinna być dokładnie analizowana pod kątem wpływu na prawo do świadczenia.
Oferujemy profesjonalne porady prawne online oraz przygotowanie pism związanych z rodzicielskim świadczeniem uzupełniającym, dywidendami i obowiązkiem zwrotu świadczeń. Pomożemy przeanalizować Twoją sytuację i znaleźć najlepsze rozwiązanie. Aby skorzystać z naszych usług, opisz swój problem w formularzu pod artykułem.
1. Ustawa z dnia 31 stycznia 2019 r. o rodzicielskim świadczeniu uzupełniającym, Dz.U. 2019 poz. 303
2. Ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych - Dz.U. 1991 nr 80 poz. 350
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
Zapytaj prawnika