Zaliczenie pracy na podstawie umowy uaktywniającej do stażu pracy
Autor: Elżbieta Kaczmarek
Czy okres pracy jako niania na podstawie umowy uaktywniającej jest wliczony do stażu pracy, od którego zależy dodatek stażowy, wymiar urlopu wypoczynkowego oraz nagroda jubileuszowa? Jeśli tak, to czy zaświadczenie z ZUS-u potwierdzające ubezpieczenie pracownika jest wystarczającym dokumentem?
Umowa uaktywniająca a staż pracy
Niestety okres wykonywania pracy na podstawie umowy uaktywniającej – co do zasady – nie podlega wliczeniu do stażu pracy, od którego uzależnione jest prawo do nagrody jubileuszowej oraz dodatku stażowego. Nie wlicza się również do tzw. stażu urlopowego.
Zarówno nagroda jubileuszowa, jak i dodatek stażowy nie są świadczeniami o charakterze powszechnym. Prawo do ww. świadczeń może wynikać z ustaw szczególnych (np. z ustawy o pracownikach samorządowych, o służbie cywilnej), bądź z przepisów wewnątrzzakładowych (z regulaminu wynagradzania, układu zbiorowego pracy). W tym pierwszym przypadku przepisy wskazują, jakie okresy podlegają wliczeniu do stażu pracy uprawniającego do dodatku czy nagrody jubileuszowej. Powołane przeze mnie ustawy zawierają uregulowanie, zgodnie z którym do okresów pracy uprawniających do dodatku za wieloletnią pracę, nagrody jubileuszowej i jednorazowej odprawy w związku z przejściem na emeryturę lub rentę z tytułu niezdolności do pracy wlicza się wszystkie poprzednio zakończone okresy zatrudnienia oraz inne okresy, jeżeli z mocy odrębnych przepisów podlegają one wliczeniu do okresu pracy, od którego zależą uprawnienia pracownicze. Wśród nich nie ma niestety okresu świadczenia pracy w charakterze niani. Takiej regulacji nie zawiera również ustawa z dnia 4 lutego 2011 r. o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3 (t.j. Dz. U. z 2020 r. poz. 326 z późn. zm.).
Zobacz również: Sprostowanie świadectwa pracy po latach
Umowa uaktywniająca dla niani a staż urlopowy
Inaczej kwestia ta może być uregulowana w przepisach wewnątrzzakładowych. Okres sprawowania opieki nad dziećmi na podstawie umowy uaktywniającej nie wlicza się również do stażu urlopowego.
Zgodnie z art. 154 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy „wymiar urlopu wynosi:
1) 20 dni – jeżeli pracownik jest zatrudniony krócej niż 10 lat,
2) 26 dni – jeżeli pracownik jest zatrudniony co najmniej 10 lat”.
Do okresu pracy, od którego zależy wymiar urlopu, wlicza się, oprócz okresów zatrudnienia, również okresy nauki oraz inne okresy, które na podstawie przepisów odrębnych wlicza się do okresu wymaganego do nabycia uprawnień pracowniczych. W stażu urlopowym nie uwzględnia się natomiast okresów wykonywania pracy na podstawie umów cywilnoprawnych.
Umowa uaktywniająca zawarta z nianią sprawującą opiekę nad dziećmi jest umową o świadczenie usług, do której zgodnie z przepisami ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny stosuje się przepisy dotyczące zlecenia (art. 50 ust. 1 ustawy z dnia 4 lutego 2011 r. o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3). Okres trwania takiej umowy nie podlega więc wliczeniu do okresu pracy, od którego zależy wymiar urlopu wypoczynkowego.
Zobacz również: Czy praca w gospodarstwie rodziców wlicza się do nagrody jubileuszowej?
Przykłady
Anna, niania z pięcioletnim doświadczeniem
Anna pracowała jako niania na podstawie umowy uaktywniającej przez 5 lat, opiekując się dziećmi różnych rodzin. Gdy zdecydowała się na zmianę zawodu i znalazła zatrudnienie w firmie oferującej dodatek stażowy, okazało się, że jej poprzednie doświadczenie nie jest wliczane do stażu pracy. W efekcie, pomimo pięcioletniej pracy, Anna rozpoczęła pracę na nowym stanowisku bez dodatku stażowego, co znacząco wpłynęło na jej początkowe wynagrodzenie.
Kamil, ojciec na urlopie rodzicielskim
Kamil, będąc na urlopie rodzicielskim, zdecydował się na dodatkową pracę jako opiekun do dzieci na podstawie umowy uaktywniającej, aby wesprzeć budżet domowy. Po powrocie do pracy zawodowej liczył, że okres ten zostanie wliczony do jego stażu pracy, co mogłoby wpłynąć na długość jego urlopu wypoczynkowego. Niestety, zgodnie z obowiązującymi przepisami, okres ten nie został uznany za część stażu pracy, co oznaczało dla Kamila krótszy wymiar urlopu wypoczynkowego niż oczekiwał.
Julia, przyszła emerytka
Julia przez ostatnie lata przed przejściem na emeryturę pracowała jako niania na podstawie umowy uaktywniającej. Liczyła, że lata spędzone na opiece nad dziećmi zostaną uwzględnione przy obliczaniu jej praw do nagrody jubileuszowej oraz jednorazowej odprawy związanej z przejściem na emeryturę. Niestety, okazało się, że okres ten nie kwalifikuje się do zaliczenia do stażu pracy, przez co Julia otrzymała niższe świadczenia niż przewidywała, co wpłynęło na jej finanse w pierwszych latach emerytury.
Podsumowanie
Praca na podstawie umowy uaktywniającej, mimo że może stanowić cenne doświadczenie zawodowe, nie jest zaliczana do stażu pracy, co ma bezpośrednie konsekwencje dla uprawnień takich jak dodatek stażowy, wymiar urlopu wypoczynkowego czy nagroda jubileuszowa. Jak pokazują przykłady z życia, brak możliwości wliczenia takiego okresu pracy do stażu może mieć znaczący wpływ na warunki zatrudnienia i świadczenia pracownicze, podkreślając potrzebę świadomego planowania swojej ścieżki zawodowej i zrozumienia przepisów prawa pracy.
Oferta porad prawnych
Potrzebujesz porady w zakresie prawa pracy lub pomocy w przygotowaniu pism związanych z umową uaktywniającą? Skorzystaj z naszych profesjonalnych konsultacji prawnych online – szybko, wygodnie i skutecznie rozwiążemy Twoje problemy prawne. Aby skorzystać z naszych usług, opisz swój problem w formularzu pod artykułem.
Źródła:
1. Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny - Dz.U. 1964 nr 16 poz. 93
2. Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy - Dz.U. 1974 nr 24 poz. 141
3. Ustawa z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych - Dz.U. 1998 nr 162 poz. 1118
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
prawnicy z dużym doświadczeniem
Zapytaj prawnika
POLECAMY
Zadaj pytanie » - Osoba z lekkim stopniem niepełnosprawności a zasiłek pielęgnacyjny i prawo do renty socjalnej
- Prośba o wydanie druku Rp-7
- Stopień niepełnosprawności a prawo do renty socjalnej
- Ponowne zwolnienie lekarskie po 182 dniach choroby przy umowie-zlecenie a zasiłek chorobowy
- Czy jako wspólnik spółki z o.o. muszę opłacać składki ZUS?
- Kto składa wniosek o przedłużenie zasiłku rehabilitacyjnego - pracownik czy pracodawca?
