Zaliczenie pracy w gospodarstwie rodziców do stażu pracy

Zasady zaliczania pracy w indywidualnym gospodarstwie rolnym do pracowniczego stażu pracy

Zasady zaliczania pracy określa ustawa z 20 lipca 1990 r. o wliczaniu okresów pracy w indywidualnym gospodarstwie rolnym do pracowniczego stażu pracy oraz wydane na podstawie jej zapisów orzecznictwo.

Jednym z zaliczanych okresów są przypadające przed dniem 1 stycznia 1983 r. okresy pracy po ukończeniu 16 roku życia w gospodarstwie rolnym prowadzonym przez rodziców lub teściów, poprzedzające objęcie tego gospodarstwa i rozpoczęcie jego prowadzenia osobiście lub wraz ze współmałżonkiem. Drugim okresem są przypadające po dniu 31 grudnia 1982 r. okresy pracy w indywidualnym gospodarstwie rolnym w charakterze domownika w rozumieniu przepisów o ubezpieczeniu społecznym rolników indywidualnych i członków ich rodzin.

Zobacz również: Zaliczenie pracy w gospodarstwie rolnym do stażu pracy nauczyciela

Praca w gospodarstwie rolnym w charakterze domownika

Z uwagi na podane daty należy rozpatrywać przypadek drugi. Jak podkreśla się w judykaturze, domownikiem rolnika może być taka osoba, dla której praca w gospodarstwie rolnym nie stanowi podstawowego zajęcia i stałego źródła utrzymania. Pracy tej nie należy utożsamiać z koniecznością nieustannego, przez cały czas, wykonywania prac w gospodarstwie rolnym, jednakże nie jest to tylko incydentalna, drobna pomoc świadczona przez domownika na rzecz rolnika, czyli pomoc, jaką w warunkach wiejskich zwyczajowo udziela się w ramach pomocy rodzinnej osobom prowadzącym gospodarstwo rolne. O stałej pracy w gospodarstwie rolnym można mówić jedynie przy pewnej systematyczności oraz co najmniej gotowości do wykonywania pracy rolnej, gdy jest to niezbędne rolnikowi prowadzącemu gospodarstwo, a nie wyłącznie wówczas, gdy pomoc taką deklaruje domownik. Potwierdza to poniższy wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 26 sierpnia 2016 r. I OSK 640/15:

„Samo łączenie nauki w szkole z pracą w gospodarstwie rolnym nie wyklucza dopuszczalności zaliczenia okresu wykonywania takiej pracy do stażu pracowniczego w myśl art. 1 ust. 1 pkt 3 ustawy z 1990 r. o wliczaniu okresów pracy w indywidualnym gospodarstwie rolnym do pracowniczego stażu pracy, o ile zostanie wykazane, że stała praca w gospodarstwie była przez domownika faktycznie wykonywana. Ponadto pracy domownika nie można przyrównywać do pracy samego rolnika.”

Aczkolwiek nie ukrywam, że w przypadku zamieszkiwania w internacie raczej ta praca nie zostanie Panu zaliczona, bo trudno mówić tu o pewnej stałości. Gdyby wracał Pan do domu choćby z daleka i coś systematycznie w gospodarstwie robił, nie byłoby problemu z zaliczeniem pracy, ale w sytuacji świadczenia pracy jedynie w weekend i np. wakacje, obawiam się, że to zdecydowanie zbyt mało. Przyjmuje się, że stała praca w gospodarstwie nie zawsze musi polegać na codziennym wykonywaniu czynności rolniczych, gdyż niekiedy nie będzie to nawet konieczne. Polega ona jednak na pewnej systematyczności i co najmniej na gotowości do wykonywania pracy rolnej, gdy jest to niezbędne rolnikowi prowadzącemu gospodarstwo, a nie wyłącznie wówczas, gdy pomoc taką deklaruje domownik.

Zobacz również: Jak ubezpieczyć się w KRUS jako domownik?

Szkoła położona w znacznej odległości a uznanie pracy w gospodarstwie – orzecznictwo i doktryna

Niestety, zarówno orzecznictwo, jak i doktryna prezentują w tym względzie niekorzystne dla Pana stanowisko, które poniżej cytuję:

 „O wykonywaniu pracy w gospodarstwie nie może być mowy jedynie wtedy, gdy pracownik uczył się w szkole położonej w znacznej odległości od miejsca zamieszkania, co wykluczało codzienny powrót do domu i powodowało konieczność zamieszkania w internacie czy akademiku” (por. E. Szemplińska, Praca w gospodarstwie rolnym a uprawnienia pracownicze, Praca i Zabezpieczenie Społeczne z 1998 r., nr 6, str. 32 czy T. Śmigiewicz-Podgórska, Praca na roli a świadczenia pracownicze – PUG z 1993 r., nr 2, str. 14).

Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 12 listopada 2015 r. I OSK 788/14:

„1. Inne formy aktywności domownika rolnika nie wykluczają automatycznie możliwości wykonywania stałej pracy w gospodarstwie rolnym.

2. Samo kształcenie w dziennej, wieczorowej czy zaocznej szkole ponadpodstawowej nie może stanowić jedynej przeszkody do zakwalifikowania pracy wykonywanej w gospodarstwie rolnym jako pracy stałej domownika rolnika.

2. O świadczeniu stałej pracy w gospodarstwie rolnym z pewnością nie może być mowy wówczas, gdy osoba bliska rolnikowi pobiera naukę w szkole znajdującej się w dużej odległości od miejsca położenia gospodarstwa rolnego, co nie pozwala na codzienny jej powrót do domu i wiąże się z koniecznością zamieszkania na przykład w internacie lub akademiku. Podobna sytuacja może zachodzić również wówczas, gdy wprawdzie odległość szkoły do miejscowości, w której zamieszkuje domownik i w której znajduje się gospodarstwo, nie jest aż tak znaczna, ale jej pokonanie przez ucznia jest bardzo utrudnione z uwagi między innymi na problemy komunikacyjne.”

Tak więc, bardzo mi przykro, ale uważam, że tej pracy jednak nie uda się zaliczyć do stażu.

Zobacz również: Czy szkoła policealna wlicza się do lat pracy?

Aby skorzystać z naszych usług, opisz swój problem w formularzu pod artykułem.

Źródła:

1. Ustawa z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników - Dz.U. 1991 nr 7 poz. 24
2. Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 26 sierpnia 2016 r. I OSK 640/15
3. Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 12 listopada 2015 r. I OSK 788/14

Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej  ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.