Autor: Izabela Nowacka-Marzeion
Mam 57 lat, pracę zawodową rozpocząłem w 1973 r. Pracowałem do 2003 r., potem zacząłem dzierżawić ziemię i opłacać składki w KRUS. Obecnie umowa dzierżawy kończy się. Czy mogę starać się o świadczenie przedemerytalne ze względu na długi okresu ubezpieczenia w ZUS i KRUS?
Prawo do świadczenia przedemerytalnego zostało uzależnione od szeregu warunków, m.in. osiągnięcia określonego wieku, posiadania wymaganego stażu zawodowego, okresu zatrudnienia u ostatniego pracodawcy lub okresu opłacania składek na ubezpieczenia społeczne, czy też okresu pobierania renty, jak również od sposobu zakończenia: zatrudnienia lub działalności gospodarczej, czy też przyczyny utraty prawa do renty. Szczegółowe kryteria określono w art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 30 kwietnia 2004 r. o świadczeniach przedemerytalnych (Dz. U. 2004 r. Nr 120 poz.1252) odrębnie dla poszczególnych kategorii osób - pracowników, osób prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą, rencistów. Niektóre z wymagań są tożsame dla wszystkich – na podstawie art. 2 ust. 3 ustawy o świadczeniach przedemerytalnych do wymagań takich zalicza się:
Zobacz również: Czy KRUS dolicza ZUS do emerytury?
Prawo do świadczenia przedemerytalnego przysługuje również, na podstawie art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy o świadczeniach przedemerytalnych osobie, która do dnia rozwiązania stosunku pracy z powodu przyczyn dotyczących zakładu pracy, w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, w którym była zatrudniona przez okres nie krótszy niż 6 miesięcy, ukończyła co najmniej 55 lat – kobieta oraz 60 lat – mężczyzna, jeżeli posiada okres uprawniający do emerytury wynoszący co najmniej 30 lat – kobieta, a 35 lat – mężczyzna.
W tym wypadku przyczyny dotyczące zakładu pracy to:
Liczy się niewątpliwie ostatni stosunek pracy i sposób jego rozwiązania. W przypadku wygaśnięcia umowy o pracę z powodu upływu okresu, na jaki została zawarta, nie ma możliwości otrzymania świadczenia.
Zobacz również: Emerytura bez przekazania gospodarstwa
Świadczenie przedemerytalne przeznaczone jest wyłącznie dla pracowników, nie dla rolników. Chodzi o ostatni tytuł ubezpieczenia. Nie może to być praca w gospodarstwie rolnym.
W celu uzyskania świadczenia przedemerytalnego na zasadach obowiązujących od 1 sierpnia 2004 r. osoba zainteresowana winna w pierwszej kolejności zarejestrować się we właściwym – ze względu na miejsce zamieszkania – powiatowym urzędzie pracy. Po uzyskaniu decyzji przyznającej status bezrobotnego i zasiłek dla bezrobotnych oraz upływie 6 miesięcy pobierania takiego zasiłku (ewentualnie uzupełnionego okresami podlegającymi wliczeniu do okresu pobierania zasiłku dla bezrobotnych) może ubiegać się o świadczenie przedemerytalne w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych (art. 2 ust. 3 ustawy o świadczeniach przedemerytalnych). Nie może Pan więc być rolnikiem.
Pracownik z długim stażem pracy i krótkim epizodem w KRUS
Pan Jan przepracował 38 lat na etacie, nieprzerwanie opłacając składki ZUS. W wieku 58 lat, z powodu restrukturyzacji w firmie, stracił pracę. Przez krótki okres (1,5 roku) dzierżawił niewielki kawałek ziemi i opłacał składki KRUS. Po zakończeniu dzierżawy zarejestrował się jako bezrobotny. Mimo krótkiego epizodu w KRUS, Pan Jan spełnia warunki do otrzymania świadczenia przedemerytalnego, ponieważ jego ostatni stosunek pracy został rozwiązany z przyczyn dotyczących zakładu pracy, a jego staż ubezpieczeniowy w ZUS jest znacznie dłuższy niż wymagane 35 lat dla mężczyzn. Krótki okres opłacania składek KRUS nie dyskwalifikuje go, ponieważ świadczenie przedemerytalne jest związane z ostatnim statusem ubezpieczeniowym (pracownik ZUS).
Rolnik z długim stażem w KRUS i krótkim epizodem pracy na etacie
Pan Stanisław przez 35 lat prowadził gospodarstwo rolne, opłacając składki KRUS. W wieku 60 lat, z powodu problemów zdrowotnych, zmuszony był przekazać gospodarstwo synowi. Przez krótki czas (8 miesięcy) pracował na umowę o pracę, po czym został zwolniony z przyczyn leżących po stronie pracodawcy. W tym przypadku, Pan Stanisław nie będzie mógł ubiegać się o świadczenie przedemerytalne. Mimo długiego stażu w KRUS i krótkiego epizodu pracy na etacie, jego ostatni status ubezpieczeniowy to pracownik ZUS, ale okres zatrudnienia był krótszy niż wymagane 6 miesięcy. Świadczenie przedemerytalne przysługuje bowiem osobom, które przepracowały co najmniej 6 miesięcy u ostatniego pracodawcy, a zwolnienie nastąpiło z przyczyn dotyczących zakładu pracy.
Osoba z mieszanym stażem pracy, zwolniona z przyczyn niedotyczących pracownika
Pani Anna pracowała przez 20 lat na etacie, opłacając składki ZUS. Następnie przez 10 lat prowadziła działalność gospodarczą, również opłacając składki ZUS. W wieku 55 lat, z powodu likwidacji jej stanowiska pracy, została zwolniona. Po krótkim okresie bezrobocia, przez 2 lata opłacała składki KRUS, dzierżawiąc niewielki grunt rolny. Po zakończeniu dzierżawy ponownie zarejestrowała się jako bezrobotna. Pani Anna, mimo epizodu w KRUS, ma prawo do świadczenia przedemerytalnego. Jej ostatni status ubezpieczeniowy to pracownik ZUS, a zwolnienie nastąpiło z przyczyn dotyczących zakładu pracy. Łączny staż ubezpieczeniowy (ZUS + KRUS) przekracza wymagane 30 lat dla kobiet. Kluczowe jest tutaj, że ostatni stosunek pracy ustał z przyczyn niedotyczących pracownika.
Prawo do świadczenia przedemerytalnego zależy od wielu czynników, takich jak wiek, staż pracy (zarówno w ZUS, jak i ewentualnie w KRUS), przyczyna rozwiązania ostatniego stosunku pracy oraz status bezrobotnego. Krótki okres opłacania składek KRUS nie musi wykluczać możliwości uzyskania świadczenia, jeśli spełnione są pozostałe warunki, a ostatni stosunek pracy ustał z przyczyn dotyczących pracodawcy. Kluczowe jest, aby ostatnim tytułem ubezpieczenia był ZUS (stosunek pracy), a nie KRUS (działalność rolnicza).
Potrzebujesz porady prawnej w zakresie świadczeń przedemerytalnych, emerytur ZUS i KRUS, łączenia okresów ubezpieczenia lub innych kwestii związanych z ubezpieczeniami społecznymi? Oferujemy profesjonalne porady prawne online, dostosowane do Twojej indywidualnej sytuacji. Skontaktuj się z nami, aby uzyskać szybką i rzetelną pomoc prawną bez wychodzenia z domu. Zapewniamy poufność i profesjonalizm.
1. Ustawa z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych - Dz.U. 1998 nr 162 poz. 1118
2. Ustawa z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników - Dz.U. 1991 nr 7 poz. 24
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
Zapytaj prawnika