Autor: Katarzyna Talkowska-Szewczyk
Jestem na emeryturze od 2 lat, mam 62 lata. Należę do OFE, lecz mam małą emeryturę. Zmarł mi mąż, który miał większą emeryturę i chcę przejść na rentę rodzinną. Czy moje środki zgromadzone w OFE mogą być doliczone do renty rodzinnej, czy mogę je wypłacić?
W pierwszej kolejności wskazać należy, że podstawą prawną do udzielenia odpowiedzi na zadane pytanie jest ustawa o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Zgodnie z art. 3 pkt 3 ustawy świadczenia określone w ustawie obejmują m.in. rentę rodzinną. Zgodnie z art. 70 ustawy o emeryturach i rentach z FUS „wdowa ma prawo do renty rodzinnej, jeżeli:
1) w chwili śmierci męża osiągnęła wiek 50 lat lub była niezdolna do pracy albo
2) wychowuje co najmniej jedno z dzieci, wnuków lub rodzeństwa uprawnione do renty rodzinnej po zmarłym mężu, które nie osiągnęło 16 lat, a jeżeli kształci się w szkole – 18 lat życia, lub jeżeli sprawuje pieczę nad dzieckiem całkowicie niezdolnym do pracy oraz do samodzielnej egzystencji lub całkowicie niezdolnym do pracy, uprawnionym do renty rodzinnej”.
Zgodnie z ust. 2 „prawo do renty rodzinnej nabywa również wdowa, która osiągnęła wiek 50 lat lub stała się niezdolna do pracy po śmierci męża, nie później jednak niż w ciągu 5 lat od jego śmierci lub od zaprzestania wychowywania osób wymienionych w ust. 1 pkt 2”.
O wysokości renty rodzinnej stanowi art. 73 ustawy, zgodnie z którym:
„1. Renta rodzinna wynosi:
1) dla jednej osoby uprawnionej – 85% świadczenia, które przysługiwałoby zmarłemu;
2) dla dwóch osób uprawnionych – 90% świadczenia, które przysługiwałoby zmarłemu;
3) dla trzech lub więcej osób uprawnionych – 95% świadczenia, które przysługiwałoby zmarłemu.
2. Za kwotę świadczenia, które przysługiwałoby zmarłemu, uważa się kwotę emerytury, z zastrzeżeniem ust. 3 i 3a, lub renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy.
3a.Jeżeli emerytura zmarłego została obliczona wraz ze zwiększeniami, o których mowa w art. 26a lub art. 56 ust. 3 i 4, rentę rodzinną oblicza się jako procent świadczenia zmarłego w wysokości pomniejszonej o te zwiększenia, odpowiednio do liczby uprawnionych do renty. Tak obliczoną rentę rodzinną uzupełnia się do wysokości uwzględniającej 50% zwiększenia, które przysługiwałoby zmarłemu.
3b. Podstawę obliczenia emerytury, która przysługiwałaby osobie zmarłej, pomniejsza się o część kwoty środków zewidencjonowanych na subkoncie, o którym mowa w art. 40a ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, które zostały wypłacone w ramach podziału środków w razie rozwodu, unieważnienia małżeństwa albo w przypadku śmierci osoby, dla której Zakład prowadzi to subkonto”.
Przepis ust. 3a stosuje się odpowiednio do wypłaty gwarantowanej, o której mowa w art. 25b ust. 3. Przepis ust. 3 stosuje się odpowiednio do obliczania renty rodzinnej po osobach mających ustalone prawo do emerytury lub renty z tytułu niezdolności do pracy na podstawie przepisów, o których mowa w art. 195.
Podkreślić należy, że ustalając wysokość świadczenia, Zakład Ubezpieczeń Społecznych bada uprawnienia zmarłego do wszystkich świadczeń emerytalno-rentowych, do jakich mógł mieć prawo w chwili śmierci. Po przeprowadzeniu takiej analizy renta rodzinna ustalana jest w najkorzystniejszej wysokości. Chodzi tutaj o środki, do których był uprawniony zmarły. Zatem Pani środki zgromadzone na subkoncie OFE nie podlegają doliczeniu do renty rodzinnej. Jeżeli ma Pani uprawnienia emerytalne, to można wypłacić środki z OFE.
Zgromadzenie dodatkowych środków na starość
Marta, 60-letnia wdowa, od wielu lat aktywnie oszczędzała na swoją emeryturę poprzez OFE. Po śmierci męża, który był głównym żywicielem rodziny i miał wyższą emeryturę, Marta stanęła przed wyborem przejścia na rentę rodzinna. Zastanawiała się, czy zgromadzone przez nią środki w OFE mogą zwiększyć jej przyszłe świadczenia. Okazało się, że jej własne środki z OFE nie mogą być doliczone do renty rodzinnej, ale może je wypłacić i wykorzystać jako dodatkowe wsparcie finansowe na starość.
Optymalizacja wysokości renty rodzinnej
Andrzej, po śmierci żony, która zarabiała więcej i miała wyższą emeryturę, postanowił ubiegać się o rentę rodzinną. Jako że sam również był członkiem OFE, interesowało go, czy środki zgromadzone w ramach OFE mogą wpłynąć na wysokość przysługującej mu renty rodzinnej. Po konsultacji z ekspertem dowiedział się, że te środki nie są brane pod uwagę przy obliczaniu wysokości renty rodzinnej, ale mógł je wypłacić i zainwestować w inny sposób, aby poprawić swoją sytuację finansową.
Wypłata środków z OFE po śmierci męża
Ewa, mająca 58 lat, straciła męża, który był emerytem z dobrym świadczeniem emerytalnym. Ewa sama była członkiem OFE i zastanawiała się, czy środki zgromadzone na jej koncie mogą być wykorzystane do zwiększenia renty rodzinnej po śmierci męża. Po rozmowie z doradcą w ZUS dowiedziała się, że choć jej środki z OFE nie mogą być bezpośrednio doliczone do renty rodzinnej, ma możliwość ich wypłaty. Ta dodatkowa kwota mogłaby jej pomóc w utrzymaniu dotychczasowego standardu życia.
W artykule poruszono kwestię możliwości doliczenia środków zgromadzonych w Otwartych Funduszach Emerytalnych (OFE) do renty rodzinnej. Zgodnie z obowiązującymi przepisami, środki te nie mogą być bezpośrednio doliczane do renty rodzinnej. Jednak osoby uprawnione mają możliwość wypłaty zgromadzonych środków z OFE, co może stanowić dodatkowe wsparcie finansowe w trudnej sytuacji życiowej, jaką jest utrata bliskiej osoby.
Potrzebujesz porady w zakresie renty rodzinnej i OFE? Skorzystaj z naszych usług doradztwa prawnego online! Oferujemy również pomoc w przygotowaniu niezbędnych pism i wniosków, aby ułatwić Ci przejście przez cały proces. Aby skorzystać z naszych usług, opisz swój problem w formularzu pod artykułem.
1. Ustawa z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych - Dz.U. 1998 nr 162 poz. 1118
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
Zapytaj prawnika
