Autor: Marek Gola
Mój mąż pracował „na czarno”, zmarł 3 miesiące temu. Wystąpiłam do ZUS z wnioskiem o wypłatę renty rodzinnej dla dzieci po ojcu. Niestety przyszła odpowiedź odmowna, bo mąż nie był zatrudniony i miał za małą liczbę przepracowanych lat. Według ZUS mąż nie pracował i dzieciom nie należy się renta po ojcu. Jeśli udowodniłabym, że mąż pracował stale „na czarno”, czy dzieci miałyby wtedy szansę na rentę po ojcu?
Renta rodzinna przysługuje uprawnionym członkom rodziny osoby, która w chwili śmierci miała ustalone prawo do emerytury lub renty z tytułu niezdolności do pracy lub spełniała warunki wymagane do uzyskania jednego z tych świadczeń.
Renta rodzinna przysługuje także uprawnionym członkom rodziny osoby, która w chwili śmierci pobierała zasiłek przedemerytalny, świadczenie przedemerytalne lub nauczycielskie świadczenie kompensacyjne. W takim przypadku przyjmuje się, że osoba zmarła spełniała warunki do uzyskania renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy.
Zachodzi zatem pytanie, czy Pani mąż spełniał choć jedno z wymienionych wymagań.
Zobacz również: Babcia jako rodzina zastępcza ile się dostaje?
Ustawa z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych stanowi, że konieczne jest ustalenie statusu żywiciela w chwili śmierci. Jak podkreśla się w literaturze i orzecznictwie: „Status ów wyraża się ustalonym prawem do emerytury lub renty z tytułu niezdolności do pracy, względnie spełnianiem wymogów do uzyskania jednego z tych świadczeń. Oznacza to, że niemożność ustalenia prawa zmarłego do emerytury lub renty (np. z powodu braku wymaganego okresu składkowego wraz z nieskładkowym) wykluczy możliwość przyznania renty rodzinnej. W tym kontekście zob. wyroki SN: z dnia 24 kwietnia 2008 r., II UK 235/07, OSNPUSiSP 2009, nr 15-16, poz. 209 oraz z dnia 16 października 2009 r., I UK 130/09, LEX nr 564764, odnoszące się do art. 57 ust. 2 w zw. z art. 58 ust. 2”*
Reasumując, samo wykazanie, że mąż pracował „na czarno”, będzie skutkowało nabyciem prawa do renty rodzinnej tylko wówczas, gdyby okres pracy na czarno miał spowodować nabycie uprawnień emerytalnych lub rentowych.
Zatem w tej sytuacji konieczne byłoby najpierw ustalenie w toku postępowania stosunku pracy, a dopiero później dochodzenie renty. Innymi słowy dwa postępowania: jedno o ustalenie istnienia stosunku pracy, drugie o rentę.
* Marcin Bartnicki, Komentarz do art. 65 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, 2014.04.15, LEX 2014
Zobacz również: Renta rodzinna po ojcu
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
Zapytaj prawnika