Prowadzenie działalności nierejestrowanej będąc na emeryturze

Działalność nieewidencjonowana z limitem przychodu

Zgodnie z art. 5 ustawy Prawo Przedsiębiorców – działalność nie podlega obowiązkowi rejestracji w przypadku, gdy miesięczny przychód z takiej działalności nie przekracza kwoty 50% minimalnego wynagrodzenia za pracę. Limit uprawniający do zwolnienia z rejestracji będzie zatem zmieniał się w kolejnych latach, a zatem trzeba go pilnować, prowadząc zestawienie: w Excelu, w pliku WORD, w zeszycie – w dowolnej trwałej formie.

Co więcej, działalność nieewidencjonowana ma zastosowanie do każdego rodzaju działalności. I nie mogą z niej skorzystać wyłącznie osoby prowadzące jednoosobową działalność gospodarczą wymagającą zezwoleń, koncesji lub licencji. Działalność nierejestrowana nie ma także zastosowania do działalności wykonywanej w ramach umowy spółki cywilnej.

Nadto osoba, która obecnie prowadzi już działalność gospodarczą, nie będzie mogła skorzystać z przywileju działalności nieewidencjonowanej, ponieważ działalność nierejestrowaną mogą prowadzić jedynie te osoby, które w okresie poprzednich 60 miesięcy nie prowadziły działalności gospodarczej. Natomiast przepisy wprowadzające ustawę Prawo Przedsiębiorców w art. 195 wskazują, że działalność nierejestrową mogą jednak prowadzić także te osoby, które „w okresie 12 miesięcy przed dniem wejścia w życie ustawy (...) nie były wpisane do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (...) nawet jeżeli w okresie ostatnich 60 miesięcy przed dniem wejścia w życie tej ustawy wykonywały działalność gospodarczą”. Chodzi tu po prostu o to, że ustawa wyklucza z możliwości nierejestrowania firmy jedynie te osoby, które obecnie prowadzą działalność gospodarczą oraz te, które prowadziły taką działalność po 30 kwietnia 2017 roku. Jeśli jednak działalność została zakończona przed 30 kwietnia 2017 roku, to osoba taka będzie mogła prowadzić działalność nieewidencjonowaną bez konieczności odczekania kolejnych 5 lat.

Działalność nieewidencjonowana na emeryturze

Ustawa nie zakazuje prowadzenia działalności nieewidencjonowanej emerytom. Każda osoba prowadząca taką działalność nie posiada tytułu ubezpieczenia, w związku z czym nie podlega obowiązkowi ubezpieczeń. Oznacza to, że osoba wykonująca działalność nierejestrowaną nie opłaca żadnych składek na ubezpieczenie społeczne oraz nie opłaca składki zdrowotnej. Nie opłaca jej też jej kontrahent, bowiem nie wiąże Pań z nim zlecenie, ale umowa współpracy b2b, tj. stowarzyszenie i każda z Pań jako przedsiębiorca nierejestrowany, nie zaś jako zleceniobiorca. To ważne, by w umowie wyraźnie to wskazać, oraz by wystawić stowarzyszeniu rachunek (fakturę) i go ewidencjonować.

Obowiązek ewidencjonowania przychodów i odprowadzenia podatku dochodowego

Proszę jednak mieć świadomość, że brak zarejestrowanej działalności gospodarczej nie oznacza, że uzyskiwane dochody są zwolnione z opodatkowania. Pojęcie działalności nieewidencjonowanej odnosi się bowiem do braku obowiązki rejestracji w CEIDG, ale nie oznacza braku obowiązku prowadzenia ewidencji księgowej. Każda osoba prowadząca działalność nierejestrowaną ma obowiązek ewidencjonowania uzyskanych przychodów (oraz ewentualnie poniesionych kosztów) i odprowadzenia z tego tytułu należnego podatku dochodowego. W związku z tym, iż osoba prowadząca działalność nierejestrowaną, zgodnie z ustawą nie prowadzi działalności gospodarczej, nie jest zobowiązana do odprowadzania miesięcznych zaliczek na PIT, ale uzyskane w ciągu roku zarobki musi wykazać w rozliczeniu rocznym (wraz z innymi dochodami osobistymi) w rubryce „przychody z innych źródeł”. Zarobki z tejże działalności podlegać będą opodatkowaniu na zasadach ogólnych, tj. według skali podatkowej (w wysokości 18% lub 32%).

Obowiązek wystawienia rachunku klientowi (kontrahentowi)

Osoba prowadząca działalność nieewidencjonowaną jest zobowiązana do dokumentowania uzyskanych przychodów. Zgodnie z ogólnymi przepisami ma obowiązek wydawać swoim klientom/ kontrahentom rachunki opiewające na otrzymane kwoty. Na podstawie wystawionych rachunków kwoty przychodów należy następnie ująć w zbiorczym zestawieniu w postaci uproszczonej ewidencji przychodów i kosztów. Ewidencja taka może być prowadzona w dowolnej formie – na kartce papieru bądź w formie tabelki w Excelu, o czym już wyżej wspominałam. Zestawienie takie będzie ostatecznie bazą do określenia podstawy opodatkowania i obliczenia należnego podatku dochodowego na koniec roku.

Działalność nieewidencjonowana a podatek VAT

Jeśli osoba prowadząca działalność nierejestrowaną nie dokona dobrowolnego zgłoszenia do VAT, nie będzie podlegać temu podatkowi. W konsekwencji oznacza to możliwość wystawiania zwykłych rachunków (zamiast faktur VAT), jak również brak obowiązku składania deklaracji VAT oraz wysyłania Jednolitego Pliku Kontrolnego.

Dorabianie bez limitu po osiągnięciu wieku emerytalnego

Wskazuję też, że zgodnie z ustawą o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych wysokość przysługującej emerytury lub renty może ulec zmniejszeniu lub prawo do tych świadczeń zostanie zawieszone w przypadku osiągania przez świadczeniobiorcę przychodu wpływającego na uprawnienia emerytalno-rentowe powyżej określonej kwoty progowej. Zobowiązane do pilnowania wysokości swoich dochodów są osoby dorabiające, które są na wcześniejszej emeryturze czy rencie, bowiem limity dotyczą wyłącznie osób, które nie osiągnęły jeszcze powszechnego wieku emerytalnego. Emeryt, który już osiągnął powszechny wiek emerytalny, czyli 60 lat – kobieta i 65 lat – mężczyzna, może dorabiać bez żadnych limitów i nie martwić się tym, że ZUS zawiesi lub zmniejszy kwotę wypłacanych mu świadczeń.

Źródła:

1. Ustawa z dnia 6 marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców - Dz.U.2024.0.236 t.j.

Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej  ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.