Cofnięcie wydanego przez ZUS formularza A1, konsekwencje

Podstawa prawna:

• art. 11 ust. 3 lit. a), art. 12 ust. 1 Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 883/2004 z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego (Dz. Urz. UE L 166 z 30.04.2004 r., str. 1, z późn. zm.)
• art. 14 ust. 1 i 2 Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 987/2009 z dnia 16 września 2009 r. dotyczące wykonywania rozporządzenia (WE) nr 883/2004 w sprawie koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego (Dz. Urz. UE L 284 z 30.10.2009 r., str. 1, z późn. zm.)
• Decyzja nr A2 Komisji Administracyjnej do Spraw Koordynacji Systemów Zabezpieczenia Społecznego z dnia 12 czerwca 2009 r., dotycząca wykładni art. 12 Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 883/2004 w sprawie ustawodawstwa mającego zastosowanie do pracowników delegowanych i osób wykonujących pracę na własny rachunek, tymczasowo pracujących poza państwem właściwym (Dz. Urz. UE C 106 z 24.04.2010 r., str. 5)

ZUS kontroluje spełnienie kryteriów podlegania pod ubezpieczenie społeczne w Polsce. Póki nie zostanie wydana decyzja, trudno wskazać argumenty do ewentualnego odwołania. Zatem wskażę, jakie warunki należało spełnić, jakie warunki należy udowodnić, wykazać, aby ZUS nie cofnął decyzji o ustaleniu polskiego ustawodawstwa w zakresie ubezpieczeń społecznych.

Jedyne, co ZUS może zrobić, to uchylić decyzję o ustaleniu podlegania pod ubezpieczenie w Polsce, czyli cofnąć A1. Tym samym będzie trzeba opłacić składki w Szwecji. Jednak proszę się nie poddawać i w razie decyzji negatywnej skorzystać z drogi odwoławczej.

Same obroty firmy nie są jedynym wyznacznikiem. Ponieważ nie ma sztywnych kryteriów, należy stworzyć taki obraz firmy (poprzez umowy, wykazanie personelu), aby dostosować się do wytycznych.

Zgodnie z art. 12 ust. 1 rozporządzenia 883/2004 – osoba, która wykonuje działalność jako pracownik najemny w państwie członkowskim w imieniu pracodawcy, a która jest delegowana przez niego do innego państwa członkowskiego do wykonywania pracy, może nadal być ubezpieczona w Polsce, jeśli spełnionych zostanie kilka przesłanek:

a) przewidywany czas takiej pracy nie przekracza 24 miesięcy,

b) osoba ta nie jest wysłana, aby zastąpić innego delegowanego,

c) pracodawca prowadzi w Polsce normalnie swoją działalność.

Przepisem wykonawczym do art. 12 ust. 1 rozporządzenia 883/2004 jest m.in. art. 14 ust. 2 rozporządzenia 987/2009. Stanowi on, że za pracodawcę, który normalnie prowadzi swoją działalność, należy rozumieć pracodawcę zazwyczaj prowadzącego znaczną część działalności innej niż działalność związana z samym zarządzeniem wewnętrznym na terytorium państwa członkowskiego, w którym ma swoją siedzibę, z uwzględnieniem wszystkich kryteriów charakteryzujących prowadzoną przez to przedsiębiorstwo działalność.

Zgodnie z decyzją A2 w celu ustalenia, czy pracodawca zazwyczaj prowadzi znaczną część działalności na terytorium państwa członkowskiego, w którym ma swoją siedzibę, instytucja właściwa w tym państwie zobowiązana jest zbadać wszystkie kryteria charakteryzujące działalność prowadzoną przez tego pracodawcę, w tym:

• miejsce, w którym przedsiębiorstwo ma swą zarejestrowaną siedzibę i administrację,
• liczebność personelu administracyjnego pracującego w państwie członkowskim, w którym pracodawca ma siedzibę, oraz w drugim państwie członkowskim,
• miejsce, w którym rekrutowani są pracownicy delegowani,
• miejsce, w którym zawierana jest większość umów z klientami,
• prawo mające zastosowanie do umów zawartych przez przedsiębiorstwo z jednej strony z pracownikami i z drugiej z klientami,
• obroty w odpowiednio typowym okresie w każdym z państw członkowskich, których rzecz dotyczy, oraz
• liczbę umów wykonanych w państwie wysyłającym.

Zgodnie z treścią decyzji A2: Dla celów stosowania art. 14 ust. 1 rozporządzenia (WE) nr 987/2009, tytułem wskazówki, wymóg, do którego odnoszą się słowa „bezpośrednio przed rozpoczęciem zatrudnienia”, można uważać za spełniony, jeśli dana osoba podlega przez co najmniej miesiąc ustawodawstwu państwa członkowskiego, w którym pracodawca ma swoją siedzibę. Krótsze okresy wymagać będą indywidualnej oceny w konkretnych przypadkach, z uwzględnieniem wszelkich innych występujących czynników. W celu ustalenia, w razie potrzeby i w razie wątpliwości, czy pracodawca zazwyczaj prowadzi znaczną część działalności na terytorium państwa członkowskiego, w którym ma swoją siedzibę, instytucja właściwa w tym państwie zobowiązana jest zbadać wszystkie kryteria charakteryzujące działalność prowadzoną przez tego pracodawcę, w tym miejsce, w którym przedsiębiorstwo ma swą zarejestrowaną siedzibę i administrację, liczebność personelu administracyjnego pracującego w państwie członkowskim, w którym pracodawca ma siedzibę, oraz w drugim państwie członkowskim, miejsce, w którym rekrutowani są pracownicy delegowani, i miejsce, w którym zawierana jest większość umów z klientami, prawo mające zastosowanie do umów zawartych przez przedsiębiorstwo z jednej strony z pracownikami i z drugiej strony z klientami, obroty w odpowiednio typowym okresie w każdym z państw członkowskich, których rzecz dotyczy, oraz liczbę umów wykonanych w państwie wysyłającym. Wykaz ten nie jest wyczerpujący, ponieważ kryteria powinny być dostosowane do każdego konkretnego przypadku i powinny uwzględniać charakter działalności prowadzonej przez przedsiębiorstwo w państwie, w którym ma ono siedzibę.

Dla celów stosowania art. 14 ust. 3 rozporządzenia (WE) nr 987/2009 spełnienie wymogów w państwie członkowskim, w którym dana osoba ma siedzibę, ocenia się na podstawie kryteriów, takich jak korzystanie z powierzchni biurowej, płacenie podatków, posiadanie legitymacji zawodowej i numeru identyfikacyjnego VAT bądź przynależność do izb handlowych lub organizacji zawodowych. Tytułem wskazówki, wymóg, do którego odnoszą się słowa „od pewnego czasu przed dniem, od którego zamierza skorzystać z przepisów tego artykułu”, można uważać za spełniony, jeśli dana osoba prowadzi swą działalność przez co najmniej dwa miesiące. Krótsze okresy wymagać będą indywidualnej oceny w konkretnych przypadkach, z uwzględnieniem wszelkich innych występujących czynników.

Najgorsze konsekwencje, jakie mogą Pana spotkać, to konieczność opłacenia składek w Szwecji wraz z odsetkami, gdy ZUS stwierdzi, że nie podlega Pan pod ustawodawstwo polskie.

Jeśli masz podobny problem prawny, zadaj pytanie naszemu prawnikowi (przygotowujemy też pisma) – link do formularza z indywidualną pomocą prawną »