Autor: Aleksandra Pofit
W latach 1981–1986 byłem studentem Politechniki Krakowskiej i pracowałem w studenckiej spółdzielni pracy. Studiów niestety nie udało mi się ukończyć. Złożyłem wniosek o ponowne przeliczenie kapitału początkowego z uwzględnieniem ww. okresu pracy w spółdzielni. ZUS przysłał mi decyzję odmowną ze względu na brak odpowiednich dokumentów (pismo w załączniku). Dodam, że nie wiem, gdzie zarchiwizowano dokumenty dotyczące ww. spółdzielni. Czy jest jakaś szansa na wygraną w tej sprawie?
Odwołanie od przesłanej przez Pana decyzji nie wiąże się dla Pana z żadnymi negatywnymi konsekwencjami. Nie poniesie Pan również z tego tytułu żadnych opłat. Sugerowałabym jednak na początku postarać się odnaleźć zagubione dokumenty i dopiero w przypadku, gdy ich Pan nie znajdzie i będzie dysponował dowodami na potwierdzenie tego, wstąpić na drogę postępowania sądowego.
Zakładam, że spółdzielnia zatrudniała powyżej 20 pracowników. Tylko w takim przypadku pracodawca nie miał obowiązku składania imiennych deklaracji ubezpieczeniowych i tylko wtedy jest potrzebne świadectwo pracy. Rozumiem również, iż szukał Pan byłego pracodawcy w spisie nieistniejących już przedsiębiorstw i miejsc przechowywania dokumentacji prowadzonym przez ZUS. Może Pan zwrócić się również do Archiwum Państwowego Dokumentacji Osobowej i Płacowej w Milanówku pod Warszawą. Dokumenty potwierdzające staż i płace ze zlikwidowanych spółdzielni oraz organizacji spółdzielczych mógł przejąć związek rewizyjny, w którym była zrzeszona spółdzielnia lub Krajowa Rada Spółdzielcza z siedzibą w Warszawie. A może są jacyś świadkowie, którzy mogliby udowodnić Pana staż pracy?
Zgodnie z art. 175 ust. 1 ustawy „postępowanie w sprawie ustalenia kapitału początkowego przebiega według zasad dotyczących ustalenia prawa do świadczeń przewidzianych w tej ustawie, co w szczególności dotyczy katalogu środków dowodowych, jakie służą ubezpieczonemu w postępowaniu przed organem rentowym do wykazania stażu ubezpieczonego”.
Możliwość dowodzenia jest ograniczona rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki Społecznej z 11 października 2011 r. w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno-rentowe (Dz. U. z 2011 r. Nr 237, poz. 1412). Zgodnie z obowiązującym § 22 ust. 1 i ust. 2 rozporządzenia „jeżeli ustawa nie stanowi inaczej, środkiem dowodowym stwierdzającym okresy zatrudnienia na podstawie umowy o pracę, powołania, wyboru, mianowania oraz spółdzielczej umowy o pracę jest świadectwo pracy, zaświadczenie płatnika składek lub innego właściwego organu, wydane na podstawie posiadanych dokumentów lub inny dokument, w tym w szczególności: legitymacja ubezpieczeniowa; legitymacja służbowa, legitymacja związku zawodowego, umowa o pracę, wpis w dowodzie osobistym oraz pisma kierowane przez pracodawcę do pracownika w czasie trwania zatrudnienia”. Jak wynika z powyższego, katalog dowodów nie jest katalogiem zamkniętym.
Zauważyć przy tym należy, że w postępowaniu przed sądem ubezpieczeń społecznych w sprawach o świadczenia emerytalno-rentowe prowadzenie dowodu z zeznań świadków lub z przesłuchania stron nie podlega żadnym ograniczeniom. Według art. 474 K.p.c. w postępowaniu w sprawach z zakresu prawa pracy i ubezpieczeń społecznych nie stosuje się przed sądem przepisów ograniczających dopuszczalność dowodu z zeznań świadków i z przesłuchania stron. Ten wyjątek od ogólnych zasad, wynikających z art. 247 K.p.c., sprawia, że każdy istotny fakt może być dowodzony wszelkimi środkami dowodowymi, które sąd uzna za pożądane, a ich dopuszczenie za celowe – wyrok Sądu Najwyższego z 4 października 2007 r., sygn. akt I UK 111/07.
Oznacza to, że w postępowaniu przed sądami pracy i ubezpieczeń społecznych okoliczności mające wpływ na prawo do świadczeń lub ich wysokości mogą być wprawdzie udowadniane wszelkimi środkami dowodowymi, przewidzianymi w Kodeksie postępowania cywilnego, jednakże zaliczenie nieudokumentowanych okresów składkowych do uprawnień oraz wzrostu świadczeń emerytalno-rentowych wymaga dowodów niebudzących wątpliwości, spójnych i precyzyjnych, jak czytamy w wyroku Sądu Najwyższego z 9 stycznia 1998 r., sygn. akt II UKN 440/97.
Ponowne przeliczenie kapitału początkowego ZUS może być możliwe nawet w przypadku braku pełnej dokumentacji. Warto poszukiwać dokumentów w archiwach państwowych, związkach rewizyjnych czy Krajowej Radzie Spółdzielczej, a także korzystać z zeznań świadków. Odwołanie od decyzji ZUS nie wiąże się z dodatkowymi kosztami, a proces sądowy pozwala na wykorzystanie szerokiego katalogu dowodów. Aby skorzystać z naszych usług, opisz swój problem w formularzu pod artykułem.
Potrzebujesz pomocy w sprawach związanych z ZUS lub dokumentacją pracy? Opisz swój problem w formularzu pod artykułem, a nasi eksperci przygotują dla Ciebie indywidualne rozwiązanie.
1. Ustawa z dnia 17 listopada 1964 r. - Kodeks postępowania cywilnego - Dz.U. 1964 nr 43 poz. 296
2. Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy - Dz.U. 1974 nr 24 poz. 141
3. Wyrok Sądu Najwyższego z 4 października 2007 r., sygn. akt I UK 111/07
4. Wyrok Sądu Najwyższego z 9 stycznia 1998 r., sygn. akt II UKN 440/97
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
Zapytaj prawnika
