Autor: Wioletta Dyl
Jestem 53-letnim górnikiem. W kwietniu 2016 r. otrzymałem decyzję z ZUS-u o przyznaniu emerytury, która to została z automatu zawieszona ze względu na kontynuację zatrudnienia. W 2021 r. złożyłem ponownie wniosek o przeliczenie emerytury ze względu na informację, że od 2022 r. osobom, które pracują i mają zawieszoną emeryturę, nie będzie zwiększana kwota bazowa i zostanie na poziomie ostatniego wyliczenia. Kolejną decyzję otrzymałem w kwietniu 2021 r. z wyliczoną nową kwotą emerytury i nową kwotą bazową (ponoć już dla mnie ostatnią) w wysokości 4512,41 zł. W 2023 r. podjąłem decyzję o przejściu na emeryturę, lecz mam trochę wątpliwości. Czy moje już wyliczone świadczenie emerytalne będzie zwaloryzowane od momentu otrzymania ostatniej decyzji, tj. 2021 r.? Jeśli tak, to o ile procent? Otrzymałem informację, że bez względu na miesiąc, w którym odejdę, będę miał przeliczoną moją dotychczasową zawieszoną emeryturę o tzw. wskaźnik waloryzacji. Czy to prawda? Czy, jeśli odejdę np. w kwietniu, to obejmie mnie w jakiś sposób waloryzacja z 2023 r.? Kiedy powinienem przejść na emeryturę?
Skoro Pan po osiągnięciu wieku emerytalnego nie rozwiązał stosunku pracy, wtedy rzeczywiście ma miejsce zawieszenie prawa do emerytury. Owo zawieszenie będzie obowiązywało do momentu, gdy nie rozwiąże Pan stosunku pracy oraz nie dostarczy do ZUS-u świadectwa pracy. Mówi o tym artykuł 103a ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.
Po podjęciu decyzji o przejściu na emeryturę i odwieszeniu jej wypłaty sposób ustalania jej wysokości określa art. 53 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Z formuły ustalenia wysokości emerytury zawartej w ustępie 1 tego przepisu wynika, że na ostateczną wysokość emerytury istotny wpływ wywiera kwota bazowa. Według powołanego przepisu jest to kwota, „o której mowa w art. 19, zastrzeżeniem ust. 3 i 4”, czyli zasadniczo kwota obowiązująca w czasie ustalania wysokości emerytury, co jednak nie dotyczy („z zastrzeżeniem ust. 3”) ustalenia wysokości emerytury dla osoby, która wcześniej miała ustalone prawo do emerytury. Zgodnie z art. 53 ust. 3 ustawy o emeryturach i rentach z FUS emeryturę, której podstawę wymiaru stanowi podstawa wymiaru świadczenia, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 1 i ust. 2, oblicza się od tej samej kwoty bazowej, którą ostatnio przyjęto do ustalenia podstawy wymiaru, a następnie emeryturę podwyższa się w ramach waloryzacji przypadających do dnia nabycia uprawnień do emerytury.
Zatem zwaloryzowane zostaną składki za okres od ostatniej przeprowadzonej waloryzacji, nie będzie to ponowne waloryzowanie tych samych (wszystkich składek). Ale waloryzacja składek zgromadzonych na koncie od marca oraz waloryzacja wcześniejszych składek od ostatniej waloryzacji. W art. 21 ust. 2 pkt 1 ustawy o emeryturach i rentach z FUS jest mowa o emeryturze dla osoby, która wcześniej miała ustalone prawo do emerytury, z czego wynika, że w zakresie tego samego świadczenia – emerytury – w związku ze spełnieniem warunku osiągnięcia wieku emerytalnego następuje jedynie ustalenie na nowo podstawy wymiaru.
W przypadku nabycia uprawnień do emerytury górniczej wysokość tej emerytury jest ustalana według starych zasad, co oznacza, że do wyliczenia jej wysokości przyjmuje się między innymi okresy składkowe, okresy nieskładkowe oraz obowiązującą w dniu zgłoszenia wniosku kwotę bazową.
Trzeba pamiętać, że kwota bazowa to corocznie ustalane przeciętne wynagrodzenie, jakie obowiązuje od pierwszego marca każdego roku kalendarzowego, ogłoszone przez Prezesa GUS. Emerytury przyznane od marca danego roku są wyliczane od nowej kwoty bazowej. Natomiast te, które zostały przyznane przed 1 marca danego roku, podlegają waloryzacji. Zgodnie z przepisami wszystkie emerytury i renty są co roku waloryzowane. Ma to na celu zrekompensowanie spadku wartości świadczeń wobec drożejących towarów i usług. Według przyjętej przez rząd i podpisanej przez prezydenta ustawy waloryzacja emerytur oraz rent w marcu 2023 r. ma wynieść 13,8%. Natomiast wskaźnik waloryzacji rent i emerytur w 2022 r. wynosił 7%. Oznacza to, że świadczenia wzrosły o 7%.
Warto pamiętać, że ZUS waloryzuje emerytury konkretnych osób wyłącznie na wyraźny wniosek o przeliczenie emerytury. Co ważne, wyższa emerytura wypłacana jest od miesiąca, w którym do ZUS-u wpłynął wniosek o przeliczenie emerytury.
Najlepszy moment na przejście na emeryturę to luty 2023 r. Osoby decydujące się na złożenie wniosku skorzystają z obecnych, opłacalnych tablic dalszego trwania życia i rekordowej waloryzacji świadczeń w marcu 2023 r., a także czternastki. Wszystko wskazuje, że nowe tablice publikowane przez GUS w marcu wciąż będą korzystne, ale już nie tak jak ubiegłoroczne, tj. z 2022 r.
Odwieszenie prawa do emerytury pozwala na rozpoczęcie wypłaty zawieszonego świadczenia, przy jednoczesnym uwzględnieniu waloryzacji, która rekompensuje inflację. Decyzja o momencie przejścia na emeryturę ma kluczowe znaczenie, ponieważ może wpłynąć na ostateczną wysokość świadczenia. Warto odpowiednio zaplanować złożenie wniosku, aby skorzystać z korzystnych wskaźników waloryzacji i aktualnych przepisów. Aby uzyskać profesjonalną pomoc w tej kwestii, opisz swój problem w formularzu pod artykułem.
Potrzebujesz pomocy w sprawie emerytury lub przeliczenia świadczenia? Opisz swój problem w formularzu pod artykułem, a przygotujemy dla Ciebie profesjonalne pismo lub udzielimy fachowej porady online.
1. Ustawa z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych - Dz.U. 1998 nr 162 poz. 1118
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
Zapytaj prawnika