Autor: Wioletta Dyl
Zajmuję się tworzeniem obrazów, sprzedaję je nieregularnie. Prowadzę obecnie działalność jednoosobową, ale przez nieregularne zarobki chciałabym ją zamknąć. Rozumiem, że mogłabym rozliczyć się z podatku bez działalności pod koniec roku. Jednak co z ZUS-em? Czy wystarczy, że ubezpieczę się sama?
Tak, jest to prawidłowe.
W świetle ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych działalność wykonywana osobiście w postaci działalności artystycznej uregulowana jest w art. 13 pkt 2. Działalność ta ani nie stanowi pozarolniczej działalności gospodarczej na potrzeby podatku dochodowego, ani też, pod pewnymi warunkami, nie jest objęta zakresem przedmiotowym podatku VAT, zgodnie z wyłączeniem określonym w art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy o podatku od towarów i usług, które to wyłączenie odnosi się m.in. do usług realizowanych w ramach osobiście wykonywanej działalności artystycznej. O ile dana osoba nie prowadzi działalności gospodarczej.
Tylko od samego artysty zależy, czy prowadzonej przez siebie działalności zechce nadać charakter zorganizowany i ciągły, zakładając tym samym działalność gospodarczą w postaci np. galerii, czy też poprzestanie na osobistym wykonywaniu działalności artystycznej w rozumieniu ww. art. 13 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, np. realizując zamówienia innych podmiotów.
Z punktu widzenia przepisów ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 1998 r. Nr 137, poz. 887 z późn. zm.) bez znaczenia pozostaje, czy prowadzi Pani działalność gospodarczą, czy też decyduje się Pani działać jako twórca, opłacając składkę. Co do zasady na gruncie ustawy systemowej bez znaczenia będzie, czy założy Pani działalność gospodarczą, czy też będzie Pani zbywać autorskie prawa majątkowe. Twórcy uznawani są za osoby prowadzące pozarolniczą działalność gospodarczą.
Z dniem 1 stycznia 1999 r. weszły w życie nowe zasady ubezpieczeń społecznych, dotyczące m.in. osób prowadzących pozarolniczą działalność. Ustawa ta, oprócz wprowadzenia obowiązkowych ubezpieczeń emerytalnych i rentowych dla osób fizycznych, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej są osobami prowadzącymi pozarolniczą działalność oraz osobami z nimi współpracującymi, określiła również, kogo należy uważać za wymienione osoby. W myśl art. 8 ust. 6 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych „za osobę prowadzącą pozarolniczą działalność uważa się:
Twórcą jest osoba, która tworzy dzieła w zakresie architektury, architektury wnętrz, architektury krajobrazu, urbanistyki, literatury pięknej, sztuk plastycznych, muzyki, fotografiki, twórczości audiowizualnej, choreografii i lutnictwa artystycznego oraz sztuki ludowej, będące przedmiotem prawa autorskiego.
Twórcy, artyści podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom: emerytalnemu, rentowemu oraz ubezpieczeniu wypadkowemu. Ubezpieczenie chorobowe jest dobrowolne. Każdy artysta zawodowy, który nie ma innych tytułów ubezpieczeń społecznych (umowa o pracę, działalność gospodarcza, ubezpieczenie KRUS), będzie zobligowany do opłacania zryczałtowanych składek na ubezpieczenia zdrowotne i społeczne naliczanych od płacy minimalnej.
Uznanie działalności za działalność twórczą lub działalność artystyczną wymaga wydania decyzji Komisji do Spraw Zaopatrzenia Emerytalnego Twórców, która została powołana do działania przy ministrze właściwym do spraw kultury. Decyzja Komisji do Spraw Zaopatrzenia Emerytalnego Twórców o uznaniu działalności za twórczą lub artystyczną i ustaleniu daty jej rozpoczęcia następuje na podstawie przedłożonych dokumentów potwierdzających czas trwania i charakter działalności twórczej bądź artystycznej wykonywanej na podstawie:
Decyzje wydawane są na wniosek zainteresowanego artysty lub twórcy.
Twórca (artysta-malarz) nie ma obowiązku uiszczania w trakcie roku zaliczki na podatek dochodowy, ponieważ nie prowadzi działalności gospodarczej. Przychody z praw majątkowych wykaże dopiero w zeznaniu rocznym. Podatek według skali (stawka 12 i 32%) musi zapłacić do 30 kwietnia następnego roku.
Malarz amatorka
Maria, która na co dzień pracuje jako nauczycielka, maluje obrazy w wolnym czasie. Od czasu do czasu udaje jej się sprzedać swoje prace, ale nie jest to jej regularne źródło dochodu. Maria zastanawia się, czy musi zakładać działalność gospodarczą, aby legalnie sprzedawać obrazy. Dowiedziała się, że może rozliczać się z podatku dochodowego bez zakładania firmy, wystarczy, że złoży roczne zeznanie podatkowe. Co więcej, może opłacać składki ZUS jako osoba wykonująca działalność twórczą, co nie wymaga prowadzenia działalności gospodarczej.
Profesjonalny artysta
Jan jest profesjonalnym artystą-malarzem, który prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą. Z powodu nieregularnych dochodów z sprzedaży obrazów, rozważa zamknięcie działalności gospodarczej i przejście na system opłat ZUS jako twórca. Po konsultacji z prawnikiem dowiedział się, że jako twórca będzie podlegał obowiązkowym ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowemu oraz wypadkowemu. Jan zdecydował się zamknąć firmę i opłacać składki jako twórca, co jest dla niego korzystniejsze finansowo.
Artysta amator z dodatkowym źródłem dochodu
Katarzyna jest pracownikiem biurowym, ale jej pasją jest malowanie. Sprzedaż obrazów przynosi jej dodatkowe, nieregularne dochody. Katarzyna nie chce zakładać działalności gospodarczej, ponieważ obawia się dodatkowych kosztów i formalności. Zdecydowała się rozliczać dochody ze sprzedaży obrazów jako działalność wykonywaną osobiście. Katarzyna złożyła wniosek do Komisji do Spraw Zaopatrzenia Emerytalnego Twórców, aby uzyskać decyzję o uznaniu jej działalności za twórczą. Dzięki temu będzie mogła opłacać składki ZUS jako twórca, unikając konieczności zakładania działalności gospodarczej.
Sprzedaż obrazów przez artystów może być rozliczana bez konieczności zakładania działalności gospodarczej, wystarczy rozliczenie roczne podatku dochodowego. Twórcy mogą opłacać składki ZUS jako osoby wykonujące działalność twórczą, co pozwala im na uniknięcie dodatkowych formalności i kosztów związanych z prowadzeniem firmy. Dzięki temu rozwiązaniu, zarówno amatorzy, jak i profesjonalni artyści mogą skupić się na swojej pasji, jednocześnie spełniając wymagania prawne i ubezpieczeniowe.
Potrzebujesz pomocy prawnej w zakresie sprzedaży obrazów i ubezpieczeń ZUS? Skorzystaj z naszych usług porad prawnych online oraz sporządzania pism, aby mieć pewność, że wszystko załatwisz zgodnie z obowiązującymi przepisami. Aby skorzystać z naszych usług, opisz swój problem w formularzu pod artykułem.
1. Ustawa z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług - Dz.U. 2004 nr 54 poz. 535
2. Ustawa z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych - Dz.U. 1998 nr 137 poz. 887
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
Zapytaj prawnika
