Uzyskanie prawa do emerytury przez nauczyciela - dalsza praca czy przejście na emeryturę?
Autor: Izabela Nowacka-Marzeion
W październiku uzyskam prawo do emerytury powszechnej. Szkoła, w której pracuję, proponuje mi zatrudnienie na cały etat ale tylko pod warunkiem, że zgodzę się z niego zrezygnować z końcem września i przejść na emeryturę. Moje godziny przejmą inni nauczyciele jako ponadwymiarowe. Jeżeli nie zgodzę się na takie rozwiązanie, w arkuszu organizacyjnym na przyszły rok znajdzie się dla mnie tylko 9 godzin. Jaka odprawa przysługuje mi, biorąc pod uwagę pierwsze rozwiązanie? Czy decydując się na drugi wariant i przejście w stan nieczynny, otrzymam pełne wynagrodzenie zasadnicze, czy od połowy etatu?
Niepełny wymiar pracy nauczyciela
Co do zasady nauczyciela mianowanego (chodzi o stosunek pracy, a nie stopień awansu) można zatrudnić w niepełnym wymiarze tylko za jego zgodą. Zgodnie z art. 20 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela „dyrektor szkoły w razie:
- całkowitej likwidacji szkoły rozwiązuje z nauczycielem stosunek pracy;
- częściowej likwidacji szkoły albo w razie zmian organizacyjnych powodujących zmniejszenie liczby oddziałów w szkole lub zmian planu nauczania uniemożliwiających dalsze zatrudnianie nauczyciela w pełnym wymiarze zajęć rozwiązuje z nim stosunek pracy lub, na wniosek nauczyciela, przenosi go w stan nieczynny”.
Przepis ten jest zawieszony poniekąd w szkołach objętych wygaszaniem gimnazjów. Tu zastosowanie ma wówczas zapis ustawy wprowadzających ustawę Prawo oświatowe.
Zobacz również: Kiedy powiadomić pracodawcę o przejściu na emeryturę?
Przeniesienie w stan nieczynny
Przesłanką przeniesienia w stan nieczynny jest brak możliwości dalszego zatrudnienia nauczyciela wynikający ze zmian organizacyjnych powodujących wygaszanie kształcenia w gimnazjum. Jak rozumiem, w Pani przypadku mamy do czynienia z taką okolicznością
Dyrektor nie może wypowiedzieć stosunku pracy nauczyciela bez uprzedniego poinformowania Pani o przeniesieniu w stan nieczynny. W pierwszej kolejności dyrektor powinien poinformować Panią na piśmie w terminie do dnia 15 maja o przeniesieniu w stan nieczynny.
W ciągu 7 dni od otrzymania informacji o przeniesieniu w stan nieczynny może Pani złożyć pisemne oświadczenie o odmowie przejścia w stan nieczynny. Jeżeli wyrazi Pani zgodę na przeniesienie w stan nieczynny, wówczas do końca okresu stanu nieczynnego może Pani skorzystać z prawa pierwszeństwa w zatrudnieniu w innych szkołach i placówkach samorządowych. Jeśli nie – jest podstawa do wypowiedzenia umowy.
Umowa wygasłaby po 6 miesiącach trwania stanu nieczynnego (art. 225 ust. 7 pkt 2 Przepisów wprowadzających ustawę Prawo oświatowe). Stan nieczynny pozbawi Panią odprawy z art 20 KN. Umowa bowiem wygaśnie, nie zostanie rozwiązana. Nie pozbawi Panią odprawy emerytalnej. Wynagrodzenie za okres stanu nieczynnego odpowiada wynagrodzeniu stanowiącemu podstawę Pani obecnego wynagrodzenia.
Zobacz również: Ile wynosi emerytura profesorska?
Świadczenie kompensacyjne a zakończenie pracy
„Nauczycielowi przechodzącemu na emeryturę, rentę z tytułu niezdolności do pracy lub nauczycielskie świadczenie kompensacyjne przysługuje odprawa w wysokości:
1) 2-miesięcznego ostatnio pobieranego wynagrodzenia, jeżeli nauczyciel przepracował mniej niż 20 lat;
2) 3-miesięcznego ostatnio pobieranego wynagrodzenia, jeżeli nauczyciel przepracował co najmniej 20 lat.
Wysokość wymienionego wyżej wynagrodzenia oblicza się zgodnie z zasadami mającymi zastosowanie przy ustalaniu ekwiwalentu pieniężnego za niewykorzystany urlop wypoczynkowy”.
Jeśli zgodzi się Pani na zmniejszenie etatu i wynagrodzenia – obniży Pani swoją odprawę emerytalną.
Zobacz również: Przeliczenie emerytury nauczycielskiej po ukończeniu 60 lat
Przykłady
Przykład Pani Katarzyny, nauczycielki historii
Pani Katarzyna, nauczycielka historii z 25-letnim stażem, stanęła przed wyborem: przejście na emeryturę lub kontynuacja pracy na mniejszym etacie. Szkoła zaproponowała jej pełen etat tylko do końca września, po czym miała przejść na emeryturę, a jej godziny miały zostać rozdzielone między pozostałych nauczycieli. Pani Katarzyna zdecydowała się na przejście na emeryturę, licząc na trzymiesięczną odprawę, zgodnie z przepisami za ponad 20 lat pracy. Dzięki temu mogła skoncentrować się na swoich pasjach i spędzać więcej czasu z wnukami, jednocześnie korzystając ze świadczeń emerytalnych.
Przykład Pana Michała, nauczyciela matematyki
Pan Michał, nauczyciel matematyki z 30-letnim stażem, był zaskoczony, gdy dyrekcja szkoły zaproponowała mu przejście na emeryturę lub redukcję etatu do 9 godzin tygodniowo. Postanowił nie zgadzać się na żadne z rozwiązań i walczyć o pełen etat, powołując się na przepisy Karty Nauczyciela, które chronią przed nieuzasadnionym zmniejszeniem wymiaru pracy. Ostatecznie, po negocjacjach, udało mu się zachować pełny etat, unikając tym samym konieczności przedwczesnego przejścia na emeryturę i związanej z tym niższej odprawy.
Przykład Pani Anny, nauczycielki języka angielskiego
Pani Anna, nauczycielka języka angielskiego, po otrzymaniu propozycji przejścia na emeryturę lub redukcji etatu do 9 godzin, zdecydowała się na trzecią opcję: przeniesienie do innej szkoły w ramach samorządu. Choć początkowo obawiała się zmian, przeniesienie okazało się dla niej korzystne. Zyskała pełny etat w nowej placówce, unikając redukcji wynagrodzenia i jednocześnie zachowując pełne prawa emerytalne na przyszłość. To rozwiązanie pozwoliło jej kontynuować pracę na pełnych warunkach, bez konieczności wcześniejszego przechodzenia na emeryturę.
Podsumowanie
Nauczyciele stojący przed wyborem przejścia na emeryturę lub kontynuacji pracy w obliczu zmian w zatrudnieniu muszą rozważyć różne opcje, w tym przyjęcie propozycji redukcji etatu, przeniesienie do innej szkoły, lub przejście na emeryturę z zabezpieczeniem odpowiedniej odprawy. Decyzja ta zależy od indywidualnych preferencji, sytuacji zawodowej oraz możliwości negocjacji z dyrekcją, a jej konsekwencje wpływają zarówno na warunki finansowe, jak i osobiste życie nauczyciela.
Oferta porad prawnych
Zmierzasz do emerytury i stoisz przed wyborem dalszej pracy? Skorzystaj z naszej oferty porad prawnych online i profesjonalnego przygotowania pism, aby zapewnić sobie najlepsze możliwe warunki przejścia na emeryturę lub kontynuacji kariery. Nasz zespół ekspertów jest gotów Ci pomóc! Aby skorzystać z naszych usług, opisz swój problem w formularzu pod artykułem.
Aby skorzystać z naszych usług, opisz swój problem w formularzu pod artykułem.
Źródła:
1. Ustawa z dnia 26 stycznia 1982 r. - Karta Nauczyciela - Dz.U. 1982 nr 3 poz. 19
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
prawnicy z dużym doświadczeniem
Zapytaj prawnika
POLECAMY
Zadaj pytanie » - Osoba z lekkim stopniem niepełnosprawności a zasiłek pielęgnacyjny i prawo do renty socjalnej
- Prośba o wydanie druku Rp-7
- Stopień niepełnosprawności a prawo do renty socjalnej
- Ponowne zwolnienie lekarskie po 182 dniach choroby przy umowie-zlecenie a zasiłek chorobowy
- Czy jako wspólnik spółki z o.o. muszę opłacać składki ZUS?
- Kto składa wniosek o przedłużenie zasiłku rehabilitacyjnego - pracownik czy pracodawca?
