Emerytura z Karty Nauczyciela czy powszechna, co korzystniejsze?

Autor: Marta Handzlik

Jestem nauczycielką z 36-letnim stażem pracy. Chciałabym przejść na emeryturę na jak najbardziej korzystnych warunkach. Zgodnie z art. 88 Karty Nauczyciela mogłam przejść na emeryturę w 2008 r. Ponieważ jednak lubię swoją pracę, decyzji takiej nie podjęłam. W ZUS nie udzielono mi jednoznacznej odpowiedzi, czy korzystniej będzie przejść na emeryturę przed ukończeniem 60. roku życia, czy później. Czy w związku z reformą emerytalną jest tu jakaś różnica dla nauczycieli?

Masz podobny problem? Kliknij tutaj i zadaj pytanie.

Emerytura z Karty Nauczyciela czy powszechna, co korzystniejsze?

Czy emerytura z Karty Nauczyciela jest korzystniejsza niż emerytura w powszechnym wieku emerytalnym?

Co do zasady. uznaje się, że emerytura z Karty Nauczyciela jest korzystniejsza niż emerytura w powszechnym wieku emerytalnym.

Zgodnie z art. 88 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela (Dz. U. z 2017 r., poz. 1189) nauczyciele mający trzydziestoletni okres zatrudnienia, w tym 20 lat wykonywania pracy w szczególnym charakterze, zaś nauczyciele szkół, placówek, zakładów specjalnych oraz zakładów poprawczych i schronisk dla nieletnich – dwudziestopięcioletni okres zatrudnienia, w tym 20 lat wykonywania pracy w szczególnym charakterze w szkolnictwie specjalnym, mogą – po rozwiązaniu na swój wniosek stosunku pracy – przejść na emeryturę.

Nauczyciele urodzeni po dniu 31 grudnia 1948 r. a przed dniem 1 stycznia 1969 r. zachowują prawo do przejścia na emeryturę bez względu na wiek, jeżeli:

1) spełnili warunki do uzyskania emerytury, określone wyżej, w ciągu dziesięciu lat od dnia wejścia w życie ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2013 r., poz. 1440, 1717 i 1734), z wyjątkiem warunku rozwiązania stosunku pracy, oraz

2) nie przystąpili do otwartego funduszu emerytalnego albo złożyli wniosek o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, na dochody budżetu państwa.

Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 13 maja 2010 r., II UK 352/09, LEX nr 604225, stwierdził, iż nauczyciele mogą przejść na emeryturę po spełnieniu warunku rozwiązania umowy o pracę, lecz bez czasowego ograniczenia jego wypełnienia przed dniem 31 grudnia 2008 r., jeżeli pozostałe warunki przewidziane w art. 88 ust. 1 ustawy z 1982 r. Karta Nauczyciela wypełnią przed tą datą.

Zobacz również: Tabela wieku emerytalnego

Masz problem prawny? Kliknij tutaj i zapytaj prawnika ›

Prawo do przejścia na emeryturę bez względu na wiek

Oznacza to, że nauczyciele urodzeni po 31 grudnia 1948 r. a przed 1 stycznia 1969 r. zachowują prawo do przejścia na emeryturę bez względu na wiek, jeżeli do 31 grudnia 2008 r. spełnili warunki określone w art. 88 ust. 1 ustawy z 1982 r. Karta Nauczyciela, a warunek rozwiązania stosunku pracy spełnią po 31 grudnia 2008 r.

Oznacza to, że jeśli do 31 grudnia 2008 r. miała Pani wymagany prawem staż pracy (30 lat), w tym staż pracy w szczególnym charakterze (20 lat), to może Pani przejść na emeryturę z Karty Nauczyciela.

Emerytura z Karty Nauczyciela

Z emerytury z Karty Nauczyciela skorzystać można jedynie do uzyskania powszechnego wieku emerytalnego, przy czym wyjątek przewidziano w związku z reformą emerytalną.

Zgodnie z art. 21 ustawy nowelizującej kwestię emerytur nauczyciele, którzy spełnili warunki określone w art. 88 ust. 2a ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela (Dz. U. z 2016 r. poz. 1379) oraz:

1) przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy osiągnęli wiek wynoszący 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn, a nie osiągnęli wieku, o którym mowa w art. 24 ust. 1a i 1b ustawy zmienianej w art. 1, w brzmieniu obowiązującym w dniu poprzedzającym dzień wejścia w życie niniejszej ustawy, albo

2) od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy do dnia 31 sierpnia 2018 r. osiągną wiek wynoszący 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn

– mogą skorzystać z tego uprawnienia po uprzednim rozwiązaniu na swój wniosek stosunku pracy albo rozwiązaniu lub wygaśnięciu stosunku pracy oraz po zgłoszeniu wniosku o emeryturę do dnia 31 sierpnia 2018 r.

Potrzebujesz pomocy prawnika? Kliknij tutaj i opisz swój problem ›

Emerytura nauczycielska

Słowem – obecny powszechny wiek emerytalny dla kobiet wynosi 60 lat, ale jeśli Pani w październiku 2017 r. miała już ukończone 60 lat (ale nie osiągnęła Pani jeszcze wieku emerytalnego sprzed reformy), albo osiągnie Pani wiek 60 lat do 31 sierpnia bieżącego roku – to powinna Pani przejść na emeryturę nauczycielską właśnie do 31 sierpnia 2018 r. Jeśli jest Pani młodsza, ma Pani czas na skorzystanie z emerytury nauczycielskiej do czasu, aż Pani osiągnie powszechny wiek emerytalny.

Emerytura nauczycielska jest naliczana ze „starego portfela”, czyli na korzystniejszych zasadach. Jednak w momencie, gdy ukończy Pani 60 lat, Pani emerytura zostanie naliczona według nowych, mniej korzystnych zasad.

Emerytura nauczycielska obliczana jest zgodnie z dotychczasowymi (niezreformowanymi) zasadami. Wysokość jej ustalana jest z uwzględnieniem stażu pracy oraz podstawy wymiaru emerytury, obliczonej w oparciu o uzyskiwane roczne wynagrodzenia.

Z kolei wysokość emerytury powszechnej obliczana jest w oparciu o kapitał początkowy i składki zapisane na indywidualnym koncie w ZUS. Przybliżoną wysokość świadczenia można wyliczyć sobie za pomocą kalkulatorów zamieszczonych na stronie internetowej ZUS w oparciu o indywidualne dane o wysokości naliczonego kapitału początkowego oraz opłacanych składek.

Na pewno powinna Pani rozwiązać stosunek pracy tak, aby przejść na emeryturę zanim osiągnie Pani powszechny wiek emerytalny (może to być nawet jeden dzień przed 60-tymi urodzinami) – wtedy będzie to emerytura nauczycielska.

Zobacz również: Praca w szczególnych warunkach nauczyciel

Kliknij tutaj i zapytaj prawnika online ›

Przykłady

 

Pan Jan, nauczyciel matematyki z 32-letnim stażem pracy, z czego 22 lata spędził ucząc w technikum. W wieku 57 lat zdecydował się przejść na emeryturę z Karty Nauczyciela, chcąc skorzystać z możliwości wcześniejszego zakończenia kariery zawodowej. Mimo możliwości pracy do osiągnięcia powszechnego wieku emerytalnego, Pan Jan ocenił, że warunki emerytury nauczycielskiej, uwzględniające jego długi staż pracy w edukacji, będą dla niego korzystniejsze niż czekanie na osiągnięcie wyższego wieku i korzystanie z emerytury powszechnej.


Pani Ewa, nauczycielka języka polskiego w szkole podstawowej, pracowała przez 28 lat, z czego 20 lat w szkolnictwie specjalnym. Mając 55 lat, zdecydowała się na emeryturę z Karty Nauczyciela, korzystając z przysługującego jej prawa do wcześniejszego przejścia na emeryturę dzięki spełnieniu szczególnych warunków pracy w edukacji specjalnej. Pani Ewa uznała, że emerytura nauczycielska zapewni jej wyższe świadczenia niż oczekiwanie na osiągnięcie powszechnego wieku emerytalnego, co było dla niej decydującym argumentem.


Pan Krzysztof, dyrektor szkoły z 35-letnim stażem pracy, w tym 25 lat na stanowisku dyrektora. Mimo że spełniał warunki do przejścia na emeryturę z Karty Nauczyciela już w wieku 58 lat, postanowił kontynuować pracę do 65. roku życia, aby skorzystać z emerytury powszechnej. Pan Krzysztof liczył, że dzięki dłuższemu okresowi składkowemu i wyższemu wynagrodzeniu w ostatnich latach pracy, jego emerytura powszechna będzie wyższa niż mogłaby być emerytura nauczycielska. Decyzję tę podjął po konsultacji z doradcą emerytalnym, który pomógł mu oszacować przewidywane świadczenia z obu systemów.

Podsumowanie

 

Decyzja o przejściu na emeryturę z Karty Nauczyciela czy w powszechnym wieku emerytalnym zależy od indywidualnych warunków pracy i oczekiwań nauczyciela. Emerytura nauczycielska, dzięki szczególnym warunkom pracy w edukacji, może oferować korzystniejsze warunki finansowe przed osiągnięciem powszechnego wieku emerytalnego. Jednakże, dłuższy okres pracy i możliwość skorzystania z emerytury powszechnej również może być atrakcyjny dla tych, którzy oczekują wyższych świadczeń dzięki późniejszemu przejściu na emeryturę.

Oferta porad prawnych

 

Potrzebujesz wsparcia w zrozumieniu przepisów dotyczących emerytur nauczycielskich i powszechnych? Skorzystaj z naszej oferty porad prawnych online i profesjonalnego sporządzania pism, aby uzyskać jasność i pewność swoich decyzji emerytalnych. Aby skorzystać z naszych usług, opisz swój problem w formularzu pod artykułem.

Źródła:

1. Ustawa z dnia 26 stycznia 1982 r. - Karta Nauczyciela - Dz.U. 1982 nr 3 poz. 19
2.Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 13 maja 2010 r., sygn. akt II UK 352/09

Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej  ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.

Zapytaj prawnika - porady prawne online

Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje!
Wycenę wyślemy do 1 godziny
Porad przez Internet udzielają
prawnicy z dużym doświadczeniem

Zapytaj prawnika

Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje!
Wycenę wyślemy do 1 godziny
Zadaj pytanie »

eporady24.pl

spadek.info

prawo-budowlane.info

odpowiedziprawne.pl

prawo-pracy.pl

prawo-mieszkaniowe.info

rozwodowy.pl

spolkowy.pl

prawo-cywilne.info

sluzebnosc.info

poradapodatkowa.pl

prawo-karne.info

praworolne.info

ewindykacja24.pl

Szukamy prawnika »