Podjęcie pracy i problem z rentą rodzinną

Renta rodzinna – zawieszenie, zmniejszenie świadczenia

Każda osoba pobierająca świadczenie rentowe z ZUS, która podejmuje działalność podlegającą obowiązkowi ubezpieczenia społecznego (zatrudnienie, służba, inna praca zarobkowa, pozarolnicza działalność gospodarcza) musi mieć świadomość, że z tego powodu jej świadczenie może być zmniejszone lub wręcz ulec zawieszeniu.

Co więcej, przychody, które powodują zmniejszenie lub zawieszenie świadczenia rentowego są rozumiane bardzo szeroko, wlicza się do nich nie tylko pensje z tytułu pracy zarobkowej czy dochód z działalności gospodarczej, ale również kwoty pobranych zasiłków: chorobowego, macierzyńskiego i opiekuńczego oraz wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy wypłacanego na podstawie przepisów Kodeksu pracy, kwoty świadczenia rehabilitacyjnego i wyrównawczego, zasiłku wyrównawczego i dodatku wyrównawczego.

Po osiągnięciu przychodu w kwocie przekraczającej 70% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia, świadczenie ulega zmniejszeniu o kwotę przekroczenia nie większą jednak niż: 20,4% kwoty bazowej dla renty rodzinnej, do której jest uprawniona jedna osoba. W przypadku renty rodzinnej przysługującej więcej niż jednej osobie, ulega zmniejszeniu ta część renty, która przysługuje osobie, której przychód przekroczył 70% przeciętnego wynagrodzenia. Po osiągnięciu przychodu w kwocie przekraczającej 130% przeciętnego wynagrodzenia, prawo do renty rodzinnej przysługującej jednej osobie, ulega zawieszeniu. W przypadku renty rodzinnej przysługującej więcej niż jednej osobie, po osiągnięciu przychodu przez osobę uprawnioną w kwocie przekraczającej 130% przeciętnego wynagrodzenia, zawieszeniu podlega prawo do części renty rodzinnej dla tej osoby. Wysokości części renty przysługujące pozostałym członkom rodziny nie ulegają zmianie.

ZUS wyliczy świadczenie nienależne do zwrotu

Jeśli nie powiadomił Pan ZUS o przekroczeniu ww. kwot, a pobierał rentę tak, jakby przekroczenia nie było, to ZUS wyda decyzję zobowiązującą do zwrotu. W zależności czy przekroczenie sięgało powyżej 70% przeciętnego wynagrodzenia, ale mniej niż 130% przeciętnego wynagrodzenia, czy też przekroczyło 130% przeciętnego wynagrodzenia, ZUS wyliczy świadczenie nienależne, które musi Pan zwrócić.

Istnieją dwa sposoby rozliczania świadczeń – rozliczenie roczne i miesięczne. ZUS powinien rozliczać świadczenie według wariantu korzystniejszego dla obywatela. By jednak umożliwić organowi rozliczenie świadczenia w najkorzystniejszy sposób, należy przedłożyć zaświadczenie o kwocie zarobków osiągniętych w poszczególnych miesiącach, jakich żąda ZUS, tj. osobno za każdy miesiąc.

Gdyby dostał Pan decyzję o rocznym rozliczeniu przychodu na podstawie wariantu rocznego, może Pan wówczas jeszcze dosłać do ZUS zaświadczenie o przychodach osiąganych w kolejnych miesiącach rozliczanego roku, ale ma Pan wówczas na to 30 dni, bo po tym czasie decyzja ZUS się uprawomocni.

Co grozi za niezgłoszenie do ZUS podjęcia pracy?

Odpowiadając zatem na Pana pytania: „Co mi grozi w związku z brakiem zgłoszenia podjęcia pracy w ubiegłym roku?” – Wezwanie do zwrotu nienależnego świadczenia za okres, w którym pobierał je Pan w wysokości sprzecznej z tą, jaka wynikała z uzyskiwanego dochodu. Nadto każdy obywatel, który rentę pobiera, ma obowiązek co roku – do końca lutego –  dostarczyć do ZUS zaświadczenie o wysokości przychodu za ubiegły rok. Na jego podstawie ZUS ustali, czy wypłacił świadczenie w prawidłowej wysokości. Jeśli ktoś osiągnął przychody, a nie poinformował o tym ZUS, ZUS zażąda zwrotu świadczeń, które danej osobie nie przysługiwały, nawet za 3 lata wstecz. Jeśli ZUS zostanie powiadomiony – zażąda zwrotu tych świadczeń tylko za ostatni rok.

Czy będę musiał zwrócić maksymalną kwotę 527,5zł za każdy miesiąc, w którym przekroczyłem 70% średniej krajowej, czyli 10x527,5? –  Nie, tylko nadwyżkę, do jakiej nie był Pan uprawniony. Całą kwotę musiałby Pan zwrócić, gdyby przekroczył 130%, tj. w sytuacji gdy prawo do renty ulega zawieszeniu nie zmniejszeniu.

Przychody, które powodują zmniejszenie lub zawieszenie świadczenia rentowego są rozumiane bardzo szeroko, wlicza się do nich nie tylko pensje z tytułu pracy zarobkowej czy dochód z działalności gospodarczej, ale również kwoty pobranych zasiłków: chorobowego, macierzyńskiego i opiekuńczego oraz wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy wypłacanego na podstawie przepisów Kodeksu pracy, kwoty świadczenia rehabilitacyjnego i wyrównawczego, zasiłku wyrównawczego i dodatku wyrównawczego.

Przychody, które nie mają wpływu na rentę

Do puli przychodów zmniejszających lub zawieszających rentę nie wlicza się tych, które nie stanowią podstawy do opłacania składek na ubezpieczenia społeczne oraz umów o dzieło (o ile nie były wykonywane na rzecz pracodawcy rencisty), honorariów z działalności twórczej i artystycznej, darowizn i zapomóg, praw autorskich i patentowych, wynajmu lub dzierżawy nieruchomości albo lokali (chyba że wynajem lub dzierżawa są przedmiotem działalności gospodarczej). Pobierane świadczenia rentowe nie są traktowane jako przychody dla celów zawieszalności świadczeń emerytalno-rentowych.

* Opis sprawy z listopada 2021 r.

Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej  ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.