Autor: Marta Handzlik
Pracownik zatrudniony na podstawie umowy o pracę na niepełny etat przebywa na urlopie wychowawczym. W trakcie tego urlopu jest podpisana z nim umowa-zlecenie, tym samym zgłoszony został do wszystkich ubezpieczeń społecznych łącznie z dobrowolnym chorobowym z kodem 041100. Po upływie czasu pracownik przynosi zwolnienie lekarskie, informując, że jest w ciąży. W związku z czym pracodawca składa do ZUS-u druk Z-3a wraz ze zwolnieniem. Następnie pracodawca dostaje informację o porodzie tej osoby. Czy w związku z tym faktem pracodawca składa do ZUS-u druk Z-3a i Z-3 do wypłaty zasiłku macierzyńskiego? Jeżeli dla ZUS-u z chwilą porodu urlop wychowawczy kończy się, czy trzeba jednocześnie zmienić zleceniobiorcy kod tytułu ubezpieczeń z 0411 na 0110 z tytułu zawartej umowy zlecenie? Czy do podstawy wypłaty zasiłku macierzyńskiego mamy wykazać przychody z umowy zlecenie, czy też z umowy o pracę z okresu poprzedzającego urlop wychowawczy? W jaki sposób ZUS naliczy świadczenie macierzyńskie?
Zaświadczenie ZUS Z-3 służy ustaleniu prawa do zasiłku chorobowego (i macierzyńskiego) i obliczeniu jego wysokości. Zaświadczenie ZUS Z-3 sporządza się za pracowników zatrudnionych w oparciu o umowę o pracę. Za ubezpieczonych wykonujących prace na podstawie na przykład umowy zlecenia sporządza się zaświadczenia ZUS Z-3a. Stąd po porodzie pracownicy należy wypełnić obydwa druki.
Należy także podkreślić, że jeśli pracownica w okresie urlopu wychowawczego urodzi dziecko, to urlop wychowawczy nie zostaje przerwany. Taka pracownica nie zaczyna urlopu macierzyńskiego, tylko przebywając nadal na wychowawczym, otrzymuje jedynie zasiłek macierzyński, którego wypłata odpowiada wymiarowi urlopu macierzyńskiego przypadającego po porodzie skróconemu o 2 tygodnie.
Zobacz również: Czy będąc na urlopie mogę podjąć prace?
Pracownik na urlopie wychowawczym, który w trakcie tego urlopu pobiera zasiłek macierzyński w związku z urodzeniem kolejnego dziecka, podlega ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym z tytułu pobierania zasiłku macierzyńskiego. W tym okresie nie podlega ubezpieczeniu zdrowotnemu.
Jeżeli płatnikiem zasiłku macierzyńskiego dla takiego pracownika jest pracodawca, to powinien zgłosić pracownika do ubezpieczeń emerytalnego i rentowych z tytułu pobierania zasiłku macierzyńskiego, wykazując go w raporcie ZUS RCA z kodem tytułu ubezpieczenia 12 40 X X.
Jeśli dotychczas z tytułu zlecenia pracownia była zgłoszona do obowiązkowego ubezpieczenia, to w okresie pobierania zasiłku macierzyńskiego ubezpieczenia emerytalno-rentowe z tytułu zlecenia będą dla pracownika dobrowolne. Kodu jednak nie należy zmieniać, bo kod 0110 dotyczy tylko pracowników podlegających ubezpieczeniom społecznym i ubezpieczeniu zdrowotnemu.
Jeśli w czasie trwania urlopu wychowawczego pracownica urodzi dziecko, to będzie mogła skorzystać z zasiłku macierzyńskiego, ustalonego na podstawie wynagrodzenia otrzymywanego ze stosunku pracy. W razie gdyby jednocześnie była zatrudniona na umowę zlecenie i z tytułu tej umowy odprowadzane były dobrowolne ubezpieczenie chorobowe pracownica będzie uprawniona do zasiłku z tytułu stosunku pracy (zasiłek w wysokości takiej samej jak poprzednio) oraz z tytułu umowy-zlecenia.
Zobacz również: Czy na urlopie macierzyńskim można pracować na umowę zlecenie?
Podstawę wymiaru zasiłku macierzyńskiego z tytułu umowy o pracę (z tytułu której trwa urlop wychowawczy) stanowić będzie odpowiednio:
Z kolei z tytułu umowy-zlecenia podstawę zasiłku chorobowego stanowić będzie średnia podstawa wymiaru składki chorobowej z 12 pełnych miesięcy poprzedzających miesiąc porodu pomniejszona o ustawowy wskaźnik w wysokości 13,71%. Jeśli umowa zlecenie wykonywana była krócej niż 12 miesięcy, to do średniej uwzględnia się tylko te pełne miesiące, w których umowa była rzeczywiście wykonywana.
Zobacz również: Koniec urlopu wychowawczego a kolejna ciąża
Podjęcie pracy na umowie-zleceniu podczas urlopu wychowawczego może wpłynąć na prawo do świadczeń, zwłaszcza w przypadku kolejnej ciąży. Jeśli zleceniobiorca jest objęty dobrowolnym ubezpieczeniem chorobowym, po dostarczeniu zwolnienia lekarskiego może otrzymać zasiłek chorobowy, a następnie zasiłek macierzyński zarówno z umowy o pracę, jak i umowy-zlecenia. W momencie porodu nie dochodzi do przerwania urlopu wychowawczego, ale zmieniają się zasady podlegania ubezpieczeniom. Pracodawca zobowiązany jest do zgłoszenia pracownika do odpowiednich ubezpieczeń i złożenia wymaganych dokumentów do ZUS. Wysokość zasiłku macierzyńskiego zależy od wynagrodzenia ze stosunku pracy oraz podstawy składek chorobowych z umowy-zlecenia. Warto zadbać o prawidłowe zgłoszenia i kompletność dokumentacji, aby uniknąć problemów z wypłatą świadczeń.
Oferujemy profesjonalne porady prawne online w zakresie umów-zleceń, urlopów wychowawczych i świadczeń ZUS. Jeśli potrzebujesz wsparcia w kwestiach formalnych, zgłoszeń do ubezpieczeń czy ustalania wysokości zasiłków, skontaktuj się z nami. Nasi prawnicy pomogą w interpretacji przepisów, przygotowaniu dokumentów i rozwiązaniu wszelkich wątpliwości. Konsultacje odbywają się wygodnie online, zapewniając szybkie i rzetelne doradztwo dostosowane do Twojej sytuacji.
1. Ustawa z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa - Dz.U. 1999 nr 60 poz. 636
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
Zapytaj prawnika