Emerytura dla mężczyzny w wieku 60 lat

Autor: Małgorzata Zegarowicz-Sobuń

Sprawa dotyczy osoby(mężczyzny) czynnej zawodowo, pracującej od 1975 r., urodzonej w kwietniu 1958 r. Obecnie jej staż pracy wynosi 42 lata, w tym 23 lata w warunkach szkodliwych. Po wstępnej konsultacji z ZUS-ie stwierdzono, że emerytura w wieku lat 60 nie przysługuje. Czy jest szansa, aby dochodzić przyznania emerytury w sądzie? Jak w tym przypadku postępować?

Masz podobny problem? Kliknij tutaj i zadaj pytanie.

Emerytura dla mężczyzny w wieku 60 lat

Odmowa ZUS-u prawa do emerytury

Osoba, której dotyczy pytani uzyska wiek 60 lat w kwietniu 2018 r. 

Zacznę od udzielenia odpowiedzi na dwa ostatnie pytania. Domniemywam, że wstępna konsultacja w jednostce ZUS-u nie zakończyła się wydaniem pisemnej decyzji. Jeżeli owa zostanie wydana, wówczas zgodnie z zamieszczonym w treści decyzji pouczeniem służy odwołanie. Tak więc warunkiem wszczęcia postępowania sądowego jest otrzymanie decyzji odmawiającej prawa do emerytury.

Wiek uprawniający mężczyzn do przejścia na emeryturę oraz możliwość uzyskania emerytury pomostowej w wieku 60 lat

Jeżeli chodzi o nabycie praw do emerytury, to zgodnie z nową ustawą emerytalną wiekiem uprawniającym mężczyzn do przejścia na emeryturę jest ukończenie 65 lat. Nadal możliwe jest uzyskanie wcześniejszej emerytury, o której mowa w art. 24 ust. 2 i 3 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2016 r. poz. 887, 1948, 2036 i 2260 oraz z 2017 r. poz. 2 i 38) – tzw. emerytury pomostowej w wieku 60 lat, o ile spełnione są warunki określone przepisami – ustawą z dnia 19 grudnia 2008 r. o emeryturach pomostowych.

Zobacz również: Emerytura KRUS i ZUS jednocześnie

Masz problem prawny? Kliknij tutaj i zapytaj prawnika ›

Kto ma prawo do emerytury pomostowej?

Pisała Pani o tym, że osoba jest czynna zawodowo. Może w tym tkwi problem. Przed przejściem na taką emeryturę stosunek pracy musi zostać rozwiązany. Zgodnie z art. 4 „prawo do emerytury pomostowej, z uwzględnieniem art. 5–12, przysługuje pracownikowi, który spełnia łącznie następujące warunki:

1) urodził się po dniu 31 grudnia 1948 r.;

2) ma okres pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze wynoszący co najmniej 15 lat;

3) osiągnął wiek wynoszący co najmniej 55 lat dla kobiet i co najmniej 60 lat dla mężczyzn;

4) ma okres składkowy i nieskładkowy, ustalony na zasadach określonych w art. 5–9 i art. 11 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiet i co najmniej 25 lat dla mężczyzn;

5) przed dniem 1 stycznia 1999 r. wykonywał prace w szczególnych warunkach lub prace w szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy lub art. 32 i art. 33 ustawy o emeryturach i rentach z FUS;

6) po dniu 31 grudnia 2008 r. wykonywał pracę w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3;

7) nastąpiło z nim rozwiązanie stosunku pracy”.

Zobacz również: Ile wynosi emerytura górnika?

Warunki przejścia na emeryturę pomostową

„Prawo do emerytury pomostowej przysługuje również osobie, która:

1) po dniu 31 grudnia 2008 r. nie wykonywała pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3;

2) spełnia warunki określone w art. 4 pkt 1-5 i 7 i art. 5-12;

3) w dniu wejścia w życie ustawy miała wymagany w przepisach, o których mowa w pkt 2, okres pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3”.

Wyjątki opisane w art. 5–12 dotyczą m.in. pracowników wykonujących pracę w powietrzu na statkach, w morskich portach handlowych oraz przedsiębiorstwach pomocniczych działających na rzecz tych portów, pracy w hutnictwie, pracy maszynistów pojazdów trakcyjnych,członków zawodowych ekip ratownictwa górskiego, prac górniczych, a także innych wymienionych w ustawie.

Potrzebujesz pomocy prawnika? Kliknij tutaj i opisz swój problem ›

Praca w szczególnych warunkach która może spowodować trwałe uszkodzenie zdrowia

Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy „prace w szczególnych warunkach to prace związane z czynnikami ryzyka, które z wiekiem mogą z dużym prawdopodobieństwem spowodować trwałe uszkodzenie zdrowia, wykonywane w szczególnych warunkach środowiska pracy, determinowanych siłami natury lub procesami technologicznymi, które mimo zastosowania środków profilaktyki technicznej, organizacyjnej i medycznej stawiają przed pracownikami wymagania przekraczające poziom ich możliwości, ograniczony w wyniku procesu starzenia się jeszcze przed osiągnięciem wieku emerytalnego, w stopniu utrudniającym ich pracę na dotychczasowym stanowisku. Zgodnie z ust. 2 prace o szczególnym charakterze to prace wymagające szczególnej odpowiedzialności oraz szczególnej sprawności psychofizycznej, których możliwość należytego wykonywania w sposób niezagrażający bezpieczeństwu publicznemu, w tym zdrowiu lub życiu innych osób, zmniejsza się przed osiągnięciem wieku emerytalnego na skutek pogorszenia sprawności psychofizycznej, związanego z procesem starzenia się”.

Są to m.in. prace w górnictwie, hutnictwie, energetyce, przemyśle metalowym, chemicznym, budowlanym, drzewnym, papierniczym, lekkim, poligraficznym, rolno-spożywczym, w budownictwie, leśnictwie, transporcie, rolnictwie, gospodarce komunalnej, służbie zdrowia, opiece społecznej. Jeżeli chodzi o osoby, które mogą się starać o nabycie takiej emerytury, będą to: rybacy morscy, ratownicy GOPR, osoby pracujące na statkach powietrznych, portach morskich, przy przetwórstwie azbestu, ołowiu, kadmu, pracach garbarskich, w podziemnych kanałach ściekowych.  Prace wymienione zostały w specjalnych wykazach.

Przy ustalaniu okresu pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, nie uwzględnia się okresów niewykonywania pracy, za które pracownik otrzymał wynagrodzenie lub świadczenie z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa.

Żołnierze zawodowi, funkcjonariusze Policji, Urzędu Ochrony Państwa, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Służby Więziennej i Państwowej Straży Pożarnej nabywają prawo do emerytury pomostowej, jeżeli nie spełniają warunków do nabycia prawa lub utracili prawo do emerytury określonej w przepisach o zaopatrzeniu emerytalnym tych osób.

Prawo do emerytury pomostowej powstaje z dniem spełnienia warunków wymaganych do nabycia tego prawa. Postępowanie w sprawie emerytury pomostowej wszczyna się na wniosek ubezpieczonego zgłoszony bezpośrednio lub za pośrednictwem płatnika składek w organie rentowym.

Proszę bardzo dokładnie przeanalizować dokumenty potwierdzające pracę w szczególnych warunkach bądź w szczególnym charakterze i upewnić się, że praca wykonywana przez tę osobę zawiera się wykazie.

Zobacz również: Ile wynosi dodatek za szkodliwe warunki pracy?

Kliknij tutaj i zapytaj prawnika online ›

Przykłady

Pracownik hutnictwa z odwołaniem do sądu
Pan Jan, hutnik z 42-letnim stażem, w tym 23 lata w warunkach szkodliwych, złożył wniosek o emeryturę pomostową po ukończeniu 60 lat. ZUS odmówił, argumentując, że jego stanowisko nie figuruje w wykazie prac uprawniających do wcześniejszej emerytury. Po analizie dokumentów i świadectwa pracy odwołał się do sądu, który przyznał mu świadczenie, uznając jego warunki pracy za spełniające kryteria.

 

Górnik, który musiał zakończyć stosunek pracy
Pan Andrzej, pracownik kopalni, po 25 latach pracy w warunkach szczególnych, spełniał warunki emerytury pomostowej. Początkowo jego wniosek został odrzucony, ponieważ nadal pozostawał zatrudniony. Dopiero po rozwiązaniu umowy o pracę i ponownym złożeniu wniosku, ZUS przyznał mu emeryturę.

 

Operator maszyn budowlanych bez wymaganych dokumentów
Pan Stanisław, operator dźwigu, przepracował ponad 20 lat w warunkach szczególnych. Wniosek o emeryturę pomostową został odrzucony, ponieważ brakowało w jego aktach świadectwa pracy potwierdzającego zatrudnienie w warunkach szkodliwych. Po uzyskaniu stosownych dokumentów od byłego pracodawcy i ponownym złożeniu wniosku, otrzymał pozytywną decyzję.

Podsumowanie

Uzyskanie emerytury dla mężczyzny w wieku 60 lat jest możliwe jedynie w określonych przypadkach, głównie w ramach emerytury pomostowej. Kluczowe znaczenie ma odpowiedni staż pracy w warunkach szczególnych oraz spełnienie wszystkich wymogów formalnych, w tym rozwiązanie stosunku pracy przed złożeniem wniosku. W przypadku odmowy ze strony ZUS warto dokładnie przeanalizować dokumentację i, jeśli zachodzą ku temu przesłanki, odwołać się od decyzji, nawet na drodze sądowej. Każdy przypadek wymaga indywidualnej analizy, dlatego warto skonsultować się z ekspertem lub prawnikiem specjalizującym się w prawie emerytalnym.

Oferta porad prawnych

Przejście na emeryturę w wieku 60 lat dla mężczyzn jest możliwe tylko w wyjątkowych sytuacjach, głównie w ramach emerytury pomostowej. Kluczowe znaczenie mają lata pracy w warunkach szczególnych oraz spełnienie formalnych wymogów, takich jak rozwiązanie stosunku pracy. W przypadku odmowy ZUS warto przeanalizować dokumentację i, jeśli są podstawy, skorzystać z prawa do odwołania. Każdy przypadek wymaga indywidualnej oceny, dlatego warto skorzystać z pomocy specjalisty w zakresie prawa emerytalnego.

Źródła:

1. Ustawa z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa - Dz.U. 1999 nr 60 poz. 636

Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej  ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.

Zapytaj prawnika - porady prawne online

Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje!
Wycenę wyślemy do 1 godziny
Porad przez Internet udzielają
prawnicy z dużym doświadczeniem

Zapytaj prawnika

Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje!
Wycenę wyślemy do 1 godziny