Jak przenieść składki emerytalne z Irlandii do Polski?

Koordynacja systemów zabezpieczenia społecznego w obszarze emerytur i rent krajów Unii Europejskiej

Od czasu uzyskania przez Polskę członkostwa w Unii Europejskiej, tj. od 1 maja 2004 r., w naszym kraju obowiązują wspólnotowe regulacje z zakresu koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego w obszarze emerytur i rent. Wynikające z przepisów wspólnotowych Unii Europejskiej oraz postanowień umów dwustronnych o zabezpieczeniu społecznym zasady koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego oznaczają, że choć każdy kraj ma własne przepisy, obowiązują także przepisy nadrzędne chroniące interesy każdego obywatela UE lub państw, z którym Polskę wiąże umowa.

Czy przepisy Unii Europejskiej wprowadzają jednolite warunki nabywania prawa do świadczeń emerytalno-rentowych?

Niemniej jednak przepisy Unii Europejskiej nie wprowadzają jednolitych warunków nabywania prawa do świadczeń emerytalno-rentowych, lecz pozostawiają tę kwestię wewnętrznym regulacjom poszczególnych państw członkowskich. A zatem rodzaje świadczeń emerytalno-rentowych oraz warunki ich nabycia każde państwo członkowskie określa samodzielnie (np. wiek uprawniający do emerytury lub renty, staż wymagany do nabycia prawa do emerytury lub renty) przy zachowaniu generalnej zasady, która obowiązuje wszystkie kraje członkowskie Unii Europejskiej, tzw. koordynacji emerytur, czyli zasady, że emeryci i renciści mają prawo otrzymywać swoje świadczenia w miejscu zamieszkania, bez względu na to, na jakim terytorium, którego państwa członkowskiego mieszkają.

Przepisy unijne i postanowienia umów dwustronnych dają możliwość sumowania okresów ubezpieczenia. Zatem jeżeli dana osoba nie posiada okresu podlegania ubezpieczeniu wystarczającego do nabycia prawa do emerytury / renty w jednym państwie, zostaną jej doliczone (na zasadach tam obowiązujących) okresy ubezpieczenia uprawniające do tych świadczeń przebyte w innym państwie, jeśli okresy te się nie pokrywają. A zatem każde państwo członkowskie UE/EFTA lub państwo, z którym Polskę wiąże umowa dwustronna, przyzna prawo do emerytury osobie, która w tym państwie podlegała ubezpieczeniu społecznemu przez co najmniej 12 miesięcy, jeżeli wnioskodawca spełni warunki przewidziane przez przepisy tego państwa. To oznacza, że jeżeli pracowała Pani w Polsce i za granicą, w wyżej wymienionych krajach, oraz z tego tytułu podlegała obowiązkowi ubezpieczenia społecznego, to może Pani ubiegać się o przyznanie emerytury w każdym z państw, w którym była zatrudniony.

Zobacz również: Przeniesienie emerytury z Ukrainy do Polski

Sumowanie okresów ubezpieczenia lub zamieszkania w krajach Unii Europejskiej

Zgodnie zaś z kolejną podstawową zasadą sumowania okresów ubezpieczenia lub zamieszkania – przy ustalaniu prawa i obliczaniu wysokości emerytur i rent przysługujących na podstawie ustawodawstwa jednego państwa członkowskiego uwzględniane są okresy ubezpieczenia (pracy) lub okresy zamieszkania przebyte na terytorium każdego innego państwa członkowskiego. Przy czym należy mieć na względzie, że okresy zamieszkania za granicą w państwach członkowskich mogą zostać uwzględnione w Polsce tylko w przypadkach, gdy wewnętrzne przepisy prawne danego państwa uzależniają nabycie prawa do świadczeń od przebycia okresów zamieszkania na ich terytorium (jest tak np. w Szwecji, czy Finlandii). A zatem jeżeli dana osoba ubiegająca się o przyznanie emerytury w np. Polsce ma zbyt krótki okres ubezpieczenia (pracy) – niewystarczający do nabycia uprawnień do świadczeń na podstawie wewnętrznych przepisów prawnych tego państwa, do okresów ubezpieczenia (pracy) przebytych w tym państwie dolicza się okresy ubezpieczenia (pracy) lub okresy zamieszkania przebyte we wszystkich innych państwach członkowskich.

Jeżeli warunkiem nabycia prawa do emerytury jest wykazanie się np. 10 latami stażu pracy (okresów ubezpieczenia), a dana osoba posiada np. w Irlandii tylko 3 takie lata, pozostałe okresy pracy (ubezpieczenia) powinny zostać uwzględnione przez instytucję z innego państwa członkowskiego, która rozpatruje ten wniosek o emeryturę.

Zobacz również: Ubezpieczenie zdrowotne w Irlandii a leczenie w Polsce

Prawo do emerytury a okresy pracy w Irlandii

Jeżeli zatem jest Pani zainteresowana przyznaniem emerytury, a posiada w Republice Irlandii okres ubezpieczenia niewystarczający do ubiegania się o emeryturę, właściwa instytucja w Irlandii nie będzie ustalała Pani uprawnień do emerytury. Ten krótki okres ubezpieczenia zostanie jednak uwzględniony przez instytucje innych państw członkowskich, np. właśnie Polski.

Generalną zasadą jest obowiązek złożenia wniosku w kraju miejsca pobytu zainteresowanego (zatem Pani) w chwili składania wniosku. W przypadku gdy wnioskodawca mieszka w Polsce i posiada okresy ubezpieczenia (pracy) w Polsce oraz w innych krajach członkowskich UE, np. w Irlandii, właściwą jednostką jest Zakład Ubezpieczeń Społecznych, a dokładniej wyznaczony przez prezesa ZUS oddział:

I Oddział ZUS w Warszawie

Wydział Realizacji Umów Międzynarodowych

ul. Kasprowicza 151

01-949 Warszawa

Numer telefonu do Centrum Obsługi Telefonicznej ZUS (COT): (22) 560 16 00 – koszt połączenia wg umowy klienta z operatorem telekomunikacyjnym.

Istnieje też możliwość złożenia wniosku do oddziału ZUS w miejscu zamieszkania osoby zainteresowanej, który następnie przekaże go – po uprzednim skompletowaniu – do rozpatrzenia właściwej jednostce organizacyjnej ZUS.

W razie braku informacji o okresach ubezpieczenia z Irlandii należy wskazać informacje dotyczące irlandzkiej instytucji, w której była Pani ubezpieczona, to jest:

Social Welfare

EU Section

Gandon Mouse

Amiens Street

Dublin 1 oraz ewentualnie nazwy i adresy pracodawców.

Udokumentowanie okresów pracy i odprowadzania składek na terenie Irlandii

W celu udokumentowania okresów pracy i odprowadzania składek PRSI na terenie Irlandii należy gromadzić dokumenty P60 oraz P45. Dla potrzeb Pani przyszłej emerytury należy zachować koniecznie ww. dokumenty P60 i P45 z ostatniego miejsca pracy. Dokumenty te zawierają informacje o odprowadzonych składkach w każdym roku podatkowym. Są one podstawowym dowodem na potwierdzenie wykonywanej pracy w Irlandii. W oparciu o złożony wniosek o emeryturę i załączone kopie P60, organ, w którym składa się wniosek o emeryturę (np. polski ZUS) zwróci się do Social Welfare w Irlandii o weryfikację tych informacji.

Formularz U1

Trzeba też pamiętać, że formularz U1 jest dokumentem potwierdzającym okresy pracy w Irlandii, jednakże jest to dokument wydawany w innym celu – jedynie potwierdzenia okresów pracy na potrzeby ubiegania się o świadczenia dla poszukujących pracy w innym państwie członkowskim (czyli np. w celu ubiegania się o zasiłek dla bezrobotnych w Polsce w oparciu o okresy pracy w Irlandii). Dokument ten nie służy celowi potwierdzenia opłacania składek na ubezpieczenie społeczne.

Co należy zrobić aby móc potwierdzić okresy pracy w Irlandii?

A zatem aby w przyszłości móc potwierdzić okresy ubezpieczenia (pracy) w Irlandii, składając wniosek o przyznanie emerytury w ZUS, należy zachować następujące dokumenty z Irlandii:

• druk P60 otrzymywany od pracodawcy na koniec każdego roku kalendarzowego (w razie zmiany pracy w trakcie roku powinien on zawierać informację zbiorczą za cały rok);
• druk P45 od pracodawcy (za ostatni okres pracy w roku, w ciągu którego opuszczono Irlandię);
• dodatkowo potwierdzenie historii naszego ubezpieczenia społecznego, które można uzyskać składając wniosek na stronie internetowej Department of Social and Family Affairs;
• umowę o pracę oraz tzw. payslipy (odcinki z wysokością wypłat i składek);
• dokumenty potwierdzające świadczenia przyznane przez Social Welfare: maternity benefit, illness benefit, injury benefit, jobseeker benefit.

Zobacz również: Praca za granicą a kapitał początkowy

Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej  ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.