Autor: Małgorzata Zegarowicz-Sobuń
Mam pytanie dotyczące zasad prawidłowego obliczania odprawy emerytalnej. 25 lutego odeszłam na emeryturę. Odprawę emerytalną naliczono mi z lutego. Czy powinni obliczyć mi odprawę z tego miesiąca co odchodziłam, czyli z lutego, czy ze stycznia?
Zasady nabycia odprawy pieniężnej generalnie uregulowane są w art. 921 Kodeksu pracy:
„§ 1. Pracownikowi spełniającemu warunki uprawniające do renty z tytułu niezdolności do pracy lub emerytury, którego stosunek pracy ustał w związku z przejściem na rentę lub emeryturę, przysługuje odprawa pieniężna w wysokości jednomiesięcznego wynagrodzenia.
§ 2. Pracownik, który otrzymał odprawę, nie może ponownie nabyć do niej prawa.”
Na podstawie Kodeksu pracy odprawa emerytalna przysługuje wszystkim pracownikom spełniającym warunki nabycia prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy lub emerytury, jeżeli ich stosunek pracy ustaje w związku z przejściem na rentę lub emeryturę. Niezależnie od tego prawo do odprawy emerytalno-rentowej przewidują układy zbiorowe pracy i regulaminy wynagradzania.
Omawiana odprawa przysługuje wszystkim pracownikom w wysokości jednomiesięcznego wynagrodzenia. Obliczenie kwoty odprawy emerytalnej regulują przepisu rozporządzenia z 1996 roku w sprawie „sposobu ustalania wynagrodzenia w okresie niewykonywania pracy oraz wynagrodzenia stanowiącego podstawę obliczania odszkodowań, odpraw, dodatków wyrównawczych i innych należności”, a także z rozporządzenia z 1997 roku dotyczącego zasad udzielania i wynagradzania za dni urlopu.
Zgodnie z § 2 ust. 1 pkt 7 Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 29 maja 1996 r. w sprawie sposobu ustalania wynagrodzenia w okresie niewykonywania pracy oraz wynagrodzenia stanowiącego podstawę obliczania odszkodowań, odpraw, dodatków wyrównawczych do wynagrodzenia oraz innych należności przewidzianych w Kodeksie pracy, zasady obowiązujące przy ustalaniu ekwiwalentu pieniężnego za urlop stosuje się także w celu obliczenia odprawy pieniężnej przysługującej pracownikowi w związku z przejściem na emeryturę lub rentę.
Zobacz również: Wiek emerytalny w Polsce tabela
Pracownik spełniający w dniu rozwiązania umowy o pracę wszystkie warunki określone w art. 921 § 1 K.p. nabywa w tym dniu prawo do odprawy. Prawo do odprawy pieniężnej ocenia się według stanu prawnego obowiązującego w dniu ustania stosunku pracy. Z tym dniem powstaje zobowiązanie pracodawcy do wypłacenia odprawy.
Zgodnie z § 14 Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 8 stycznia 1997 r. w sprawie szczegółowych zasad udzielania urlopu wypoczynkowego, ustalania i wypłacania wynagrodzenia za czas urlopu oraz ekwiwalentu pieniężnego za urlop ekwiwalent pieniężny za urlop wypoczynkowy ustala się stosując zasady obowiązujące przy obliczaniu wynagrodzenia urlopowego.
Ustalając miesięczne wynagrodzenie pracownika, należy przyjąć różne składniki wynagrodzenia. Stałe miesięczne składniki wynagrodzenia uwzględnia się w wysokości należnej w miesiącu nabycia prawa do odprawy emerytalnej. Składniki zmienne przysługujące za okresy nie dłuższe niż 1 miesiąc, wypłacone w okresie 3 miesięcy bezpośrednio poprzedzających miesiąc nabycia prawa do odprawy, przyjmuje się w średniej wysokości z tego okresu. Natomiast składniki przysługujące za okresy dłuższe niż 1 miesiąc, wypłacone w okresie 12 miesięcy bezpośrednio poprzedzających miesiąc nabycia prawa do odprawy, uwzględnia się w średniej wysokości z tego okresu. Takie zasady wynikają z § 15-17 Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej w sprawie szczegółowych zasad udzielania urlopu wypoczynkowego.
Należy mieć na uwadze § 8 pkt 2 w sprawie szczegółowych zasad udzielania urlopu wypoczynkowego, który znajduje zastosowanie przy obliczaniu ekwiwalentu pieniężny za urlop wypoczynkowy z mocy § 14 tegoż rozporządzenia: w przypadkach znacznego wahania wysokości składników wynagrodzenia, o których mowa w ust. 1, składniki te mogą być uwzględnione przy ustalaniu wynagrodzenia urlopowego w łącznej wysokości wypłaconej pracownikowi w okresie nie przekraczającym 12 miesięcy kalendarzowych poprzedzających miesiąc rozpoczęcia urlopu. Dalej, zgodnie z § 6 ww. rozporządzenia, wynagrodzenie za czas urlopu wypoczynkowego, zwane dalej „wynagrodzeniem urlopowym”, ustala się z uwzględnieniem wynagrodzenia i innych świadczeń ze stosunku pracy, z wyłączeniem: wynagrodzenia za czas urlopu wypoczynkowego, a także za czas innej usprawiedliwionej nieobecności w pracy, wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy wskutek choroby lub odosobnienia w związku z chorobą zakaźną.
Zgodnie z art. 172 Kodeksu pracy, za czas urlopu pracownikowi przysługuje wynagrodzenie, jakie by otrzymał, gdyby w tym czasie pracował.
Odprawa jest wymagalna w dniu przejścia pracownika na emeryturę lub rentę, a więc miesiącem branym pod uwagę u Pani był luty.
Zobacz również: Przedawnienie odprawy emerytalnej
Pani Anna, pracująca jako księgowa w małej firmie produkcyjnej, przeszła na emeryturę po 35 latach pracy. Jej miesięczne wynagrodzenie w chwili przejścia na emeryturę wynosiło 4 000 zł brutto. Zgodnie z przepisami, naliczona odprawa emerytalna również wyniosła 4 000 zł brutto, ponieważ opierała się na jej ostatnim miesięcznym wynagrodzeniu przed przejściem na emeryturę.
Pan Marek, pracownik fizyczny w przedsiębiorstwie budowlanym, zdecydował się przejść na emeryturę. W ostatnich trzech miesiącach przed emeryturą jego wynagrodzenie było zmienne i składało się z podstawy 3 500 zł oraz dodatków za nadgodziny, które łącznie wyniosły 1 500 zł. Średnia jego zarobków za te trzy miesiące wyniosła więc 5 000 zł. Odprawa emerytalna, jaką otrzymał, została obliczona na podstawie tej średniej, co dało mu jednorazowo 5 000 zł brutto.
Pani Ewa była nauczycielką z 30-letnim stażem pracy, a jej wynagrodzenie w ostatnim miesiącu pracy wynosiło 4 500 zł brutto. Odchodząc na emeryturę, oczekiwała odprawy w wysokości swojego ostatniego wynagrodzenia. Jednakże, ze względu na specyfikę umowy o pracę i regulamin wynagradzania w jej placówce, do obliczenia odprawy wzięto pod uwagę również premie i dodatki, które otrzymywała regularnie, co zwiększyło kwotę odprawy do 5 000 zł brutto.
Odprawa emerytalna jest prawem pracownika spełniającego określone warunki i przechodzącego na emeryturę, naliczaną na podstawie ostatniego miesięcznego wynagrodzenia. Obliczenie jej wysokości uwzględnia zarówno stałe, jak i zmienne składniki wynagrodzenia z okresu bezpośrednio poprzedzającego przejście na emeryturę. Warto znać zasady ustalania odprawy, aby zapewnić sobie należne świadczenia przy zakończeniu kariery zawodowej.
Potrzebujesz pomocy w uzyskaniu odprawy emerytalnej? Skorzystaj z naszych porad prawnych online i profesjonalnej pomocy w przygotowaniu niezbędnych pism. Nasz zespół ekspertów jest gotowy, aby wspierać Cię na każdym kroku. Aby skorzystać z naszych usług, opisz swój problem w formularzu pod artykułem.
Aby skorzystać z naszych usług, opisz swój problem w formularzu pod artykułem.
1. Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy - Dz.U. 1974 nr 24 poz. 141
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
Zapytaj prawnika