Renta rodzinna po zmarłym mężu a podjęcie pracy za granicą

Autor: Patrycjusz Miłaszewicz

Pobieram rentę rodzinną po zmarłym mężu, obecnie przebywam w Niemczech, gdzie podjęłam legalną pracę (przychód 750 euro). Czy powinnam zrezygnować z tej pracy, aby nie utracić renty? Czy ZUS może mi odebrać lub zmniejszyć świadczenie?

Masz podobny problem? Kliknij tutaj i zadaj pytanie.

Renta rodzinna po zmarłym mężu a podjęcie pracy za granicą

Wyjazd do pracy za granicę a renta rodzinna po mężu

Regulacje poświęcone rencie rodzinnej, a tym samym jej zmniejszeniu i zawieszeniu uregulowane zostały w ustawie z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (j.t. Dz. U. z 2013 r. poz. 1440 – dalej „ustawa o FUS”).

Tytułem wstępu pragnę zauważyć, iż stosownie do art. 1 ust. 1 wspomniana wyżej ustawa określa warunki nabywania prawa do świadczeń pieniężnych z ubezpieczeń emerytalnego i rentowych, zasady ustalania wysokości świadczeń oraz zasady i tryb przyznawania oraz wypłaty świadczeń.

Zgodnie zaś z art. 3 ustawy:

„Świadczenia określone w ustawie obejmują:

1) emeryturę, w tym emeryturę częściową;

2) rentę z tytułu niezdolności do pracy, w tym rentę szkoleniową;

3) rentę rodzinną;

4) dodatek pielęgnacyjny;

5) dodatek do renty rodzinnej dla sieroty zupełnej;

6) zasiłek pogrzebowy.”

Odnosząc się do zadanego pytania, chciałbym zwrócić Pani uwagę na treść art. 104 ustawy, który zawiera na nie odpowiedź. Otóż, stosownie do art. 104 ust. 1 ustawy:

„Prawo do emerytury lub renty ulega zawieszeniu lub świadczenia te ulegają zmniejszeniu, na zasadach określonych w ust. 3-8 oraz w art. 105, w razie osiągania przychodu z tytułu działalności podlegającej obowiązkowi ubezpieczenia społecznego, za którą uważa się zatrudnienie, służbę lub inną pracę zarobkową albo prowadzenie pozarolniczej działalności, a także osiągania przychodu z tytułu działalności wykonywanej za granicą.”

Na marginesie pragnę dodać, iż obowiązujące przepisy nie nakazują zawiesić świadczenia w razie czasowego bądź stałego wyjazdu za granicę, co w przeszłości miało miejsce i zostało uznane za niezgodne z Konstytucją RP i obecnie w przypadku wyjazdu za granicę emeryta (rencisty) świadczenie wypłaca się w oparciu o art. 132 ustawy o FUS, którego ustęp 1 brzmi następująco:

„Emerytowi lub renciście, który zamieszkał za granicą, świadczenie wypłaca się na jego wniosek – osobie przez niego upoważnionej do odbioru, zamieszkałej w kraju albo na prowadzony w kraju rachunek płatniczy emeryta lub rencisty lub jego rachunek w banku, inny niż rachunek płatniczy, albo na wskazany przez niego, wydany w kraju, jego instrument płatniczy, na którym jest przechowywany pieniądz elektroniczny, chyba że umowy międzynarodowe stanowią inaczej.”

Zobacz również: Komu przysługuje renta rodzinna?

Masz problem prawny? Kliknij tutaj i zapytaj prawnika ›

Zawieszenie prawa do renty rodzinnej

Stosownie do art. 104 ust. 7 ustawy o FUS: „Prawo do emerytury, renty z tytułu niezdolności do pracy oraz renty rodzinnej, do której uprawniona jest jedna osoba, ulega zawieszeniu w razie osiągania przychodu w kwocie wyższej niż 130% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia za kwartał kalendarzowy, ostatnio ogłoszonego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego.”

Kwestie dotyczące zmniejszenia świadczenia ustawodawca przewidział w art. 104 ust. 8 ustawy o FUS, stanowiąc, iż „w razie osiągania przychodu w kwocie przekraczającej 70% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia za kwartał kalendarzowy, ostatnio ogłoszonego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego, nie wyżej jednak niż 130% tej kwoty, świadczenie ulega zmniejszeniu o kwotę przekroczenia, nie większą jednak niż kwota maksymalnego zmniejszenia obowiązująca w dniu 31 grudnia 1998 r. w wysokości:

1) 24% kwoty bazowej obowiązującej przy ostatniej waloryzacji w 1998 r. – dla emerytury lub renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy;

2) 18% kwoty bazowej, o której mowa w pkt 1 – dla renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy;

3) 20,4% kwoty bazowej, o której mowa w pkt 1 – dla renty rodzinnej, do której uprawniona jest jedna osoba.”

Zobacz również: Komu przysługuje renta rodzinna?

Potrzebujesz pomocy prawnika? Kliknij tutaj i opisz swój problem ›

Osiągnięcie przychodu za granicą a renta rodzinna w Polsce

Należy mieć na uwadze, iż stosownie do art. 127 ust. 1 ustawy o FUS emeryt lub rencista jest zobowiązany zawiadomić organ rentowy o podjęciu działalności, o której mowa w art. 104 ust. 1-4 (ust. 3 stanowi o osiąganiu przychodu za granicą), i o wysokości osiąganego z tego tytułu przychodu, a po upływie roku kalendarzowego – o wysokości tego przychodu uzyskanego w poprzednim roku kalendarzowym.

Na zakończenie chciałbym zauważyć, iż zgodnie z art. 104 ust. 10 pkt 1 ustawy o FUS – Prezes Zakładu Ubezpieczeń Społecznych ogłasza w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski” w terminie do 14 dnia roboczego drugiego miesiąca każdego kwartału kalendarzowego – kwoty przychodu, o których mowa w ust. 7 i 8, z zaokrągleniem w górę do pełnych 10 groszy.

W obecnym komunikacie Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (M.P. z 2015 r. poz. 220) z dnia 16 lutego 2015 r. w sprawie kwot przychodu odpowiadających 70% i 130% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia ogłoszonego za IV kwartał 2014 r. stosowanych przy zmniejszaniu albo zawieszaniu emerytur i rent, które obowiązują od 1.03 do 31.05.2015 r., podano:

  • przychód niezmniejszający świadczenia (równowartość 70% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w IV kwartale 2014 r.) – 2.759,90 zł,
  • przychód zmniejszający świadczenia (powyżej 70% do 130% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w IV kwartale 2014 r.) – powyżej 2.759,90 zł do 5.125,50 zł,
  • przychód zawieszający wypłatę świadczenia (powyżej 130% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w IV kwartale 2014 r.) – powyżej 5.125,50 zł.

Reasumując, ma Pani prawo osiągać przychód za granicą, niemniej jednak proszę pamiętać, aby zgłosić dany fakt do organu rentowego, który decyzją zapewne w zależności od wysokości osiąganego dochodu zawiesi bądź zmniejszy przysługujące Pani świadczenie po zmarłym mężu.

Zobacz również: Emerytura w Polsce dla Ukraińców

Kliknij tutaj i zapytaj prawnika online ›

Przykłady

Pani Anna w Niemczech

Pani Anna od kilku lat pobiera rentę rodzinną po zmarłym mężu. Po śmierci męża, z powodu trudnej sytuacji finansowej w Polsce, zdecydowała się wyjechać do Niemiec, gdzie znalazła pracę jako opiekunka osób starszych. Jej miesięczny dochód wynosi 1200 euro. Pani Anna nie zgłosiła faktu podjęcia pracy za granicą do ZUS. Po pewnym czasie ZUS, w wyniku wymiany informacji z niemieckimi instytucjami, dowiedział się o jej zatrudnieniu. Okazało się, że dochody Pani Anny przekraczają próg zawieszający wypłatę renty rodzinnej. ZUS zawiesił wypłatę świadczenia i zażądał zwrotu nienależnie pobranych środków. Pani Anna znalazła się w trudnej sytuacji finansowej, musiała uregulować zaległości wobec ZUS i zrezygnować z pracy w Niemczech, aby odzyskać prawo do renty.

 

Pani Maria w Holandii

Pani Maria, również pobierająca rentę rodzinną, wyjechała do Holandii, gdzie pracuje sezonowo przy zbiorach warzyw. Jej zarobki są nieregularne i zależą od ilości przepracowanych godzin. Średnio zarabia około 900 euro miesięcznie w okresie sezonu, który trwa 3 miesiące w roku. Pani Maria zgłosiła fakt podjęcia pracy w Holandii do ZUS. Po analizie jej sytuacji, ZUS stwierdził, że jej dochody, uwzględniając okres pracy sezonowej i wysokość zarobków, nie przekraczają progu zmniejszającego rentę rodzinną. Świadczenie jest jej wypłacane w pełnej wysokości.

 

Pani Ewa w Wielkiej Brytanii

Pani Ewa, po śmierci męża, wyjechała do Wielkiej Brytanii, gdzie podjęła pracę na pół etatu z wynagrodzeniem 600 funtów miesięcznie. Zgłosiła ten fakt do ZUS. Po przeliczeniu jej zarobków na złote, okazało się, że jej dochody mieszczą się w przedziale, który powoduje zmniejszenie renty rodzinnej. ZUS wydał decyzję o zmniejszeniu wysokości świadczenia o odpowiednią kwotę. Pani Ewa nadal otrzymuje rentę, ale w niższej wysokości.

Podsumowanie

Pobieranie renty rodzinnej po zmarłym mężu nie wyklucza podjęcia pracy za granicą, jednak osiągane dochody mogą wpłynąć na wysokość lub nawet zawieszenie wypłaty świadczenia. Kluczowe jest zgłoszenie faktu podjęcia pracy w ZUS i monitorowanie wysokości zarobków w odniesieniu do progów ustalanych przez Prezesa GUS. Ukrywanie dochodów jest ryzykowne i może skutkować koniecznością zwrotu nienależnie pobranych świadczeń. Przed wyjazdem do pracy za granicę warto skonsultować się z ZUS, aby uniknąć nieprzyjemnych niespodzianek.

Oferta porad prawnych

Potrzebujesz indywidualnej porady prawnej w zakresie renty rodzinnej i pracy za granicą? Zastanawiasz się, jak Twoje zarobki wpłyną na wysokość świadczenia? Oferujemy profesjonalne konsultacje prawne, podczas których przeanalizujemy Twoją sytuację, odpowiemy na wszystkie pytania i doradzimy optymalne rozwiązanie. Opisz problem w frmularzu.

Źródła:

1. Ustawa z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych - Dz.U. 1998 nr 162 poz. 1118

Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej  ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.

Zapytaj prawnika - porady prawne online

Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje!
Wycenę wyślemy do 1 godziny
Porad przez Internet udzielają
prawnicy z dużym doświadczeniem

Zapytaj prawnika

Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje!
Wycenę wyślemy do 1 godziny
Szukamy prawnika »

eporady24.pl

spadek.info

prawo-budowlane.info

odpowiedziprawne.pl

prawo-pracy.pl

prawo-mieszkaniowe.info

rozwodowy.pl

spolkowy.pl

prawo-cywilne.info

sluzebnosc.info

poradapodatkowa.pl

prawo-karne.info

praworolne.info

ewindykacja24.pl