Renta rodzinna po zmarłym mężu a podjęcie pracy za granicą

Wyjazd do pracy za granicę a renta rodzinna po mężu

Regulacje poświęcone rencie rodzinnej, a tym samym jej zmniejszeniu i zawieszeniu uregulowane zostały w ustawie z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (j.t. Dz. U. z 2013 r. poz. 1440 – dalej „ustawa o FUS”).

Tytułem wstępu pragnę zauważyć, iż stosownie do art. 1 ust. 1 wspomniana wyżej ustawa określa warunki nabywania prawa do świadczeń pieniężnych z ubezpieczeń emerytalnego i rentowych, zasady ustalania wysokości świadczeń oraz zasady i tryb przyznawania oraz wypłaty świadczeń.

Zgodnie zaś z art. 3 ustawy:

„Świadczenia określone w ustawie obejmują:

1) emeryturę, w tym emeryturę częściową;

2) rentę z tytułu niezdolności do pracy, w tym rentę szkoleniową;

3) rentę rodzinną;

4) dodatek pielęgnacyjny;

5) dodatek do renty rodzinnej dla sieroty zupełnej;

6) zasiłek pogrzebowy.”

Odnosząc się do zadanego pytania, chciałbym zwrócić Pani uwagę na treść art. 104 ustawy, który zawiera na nie odpowiedź. Otóż, stosownie do art. 104 ust. 1 ustawy:

„Prawo do emerytury lub renty ulega zawieszeniu lub świadczenia te ulegają zmniejszeniu, na zasadach określonych w ust. 3-8 oraz w art. 105, w razie osiągania przychodu z tytułu działalności podlegającej obowiązkowi ubezpieczenia społecznego, za którą uważa się zatrudnienie, służbę lub inną pracę zarobkową albo prowadzenie pozarolniczej działalności, a także osiągania przychodu z tytułu działalności wykonywanej za granicą.”

Na marginesie pragnę dodać, iż obowiązujące przepisy nie nakazują zawiesić świadczenia w razie czasowego bądź stałego wyjazdu za granicę, co w przeszłości miało miejsce i zostało uznane za niezgodne z Konstytucją RP i obecnie w przypadku wyjazdu za granicę emeryta (rencisty) świadczenie wypłaca się w oparciu o art. 132 ustawy o FUS, którego ustęp 1 brzmi następująco:

„Emerytowi lub renciście, który zamieszkał za granicą, świadczenie wypłaca się na jego wniosek – osobie przez niego upoważnionej do odbioru, zamieszkałej w kraju albo na prowadzony w kraju rachunek płatniczy emeryta lub rencisty lub jego rachunek w banku, inny niż rachunek płatniczy, albo na wskazany przez niego, wydany w kraju, jego instrument płatniczy, na którym jest przechowywany pieniądz elektroniczny, chyba że umowy międzynarodowe stanowią inaczej.”

Zobacz również: Komu przysługuje renta rodzinna?

Zawieszenie prawa do renty rodzinnej

Stosownie do art. 104 ust. 7 ustawy o FUS: „Prawo do emerytury, renty z tytułu niezdolności do pracy oraz renty rodzinnej, do której uprawniona jest jedna osoba, ulega zawieszeniu w razie osiągania przychodu w kwocie wyższej niż 130% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia za kwartał kalendarzowy, ostatnio ogłoszonego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego.”

Kwestie dotyczące zmniejszenia świadczenia ustawodawca przewidział w art. 104 ust. 8 ustawy o FUS, stanowiąc, iż „w razie osiągania przychodu w kwocie przekraczającej 70% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia za kwartał kalendarzowy, ostatnio ogłoszonego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego, nie wyżej jednak niż 130% tej kwoty, świadczenie ulega zmniejszeniu o kwotę przekroczenia, nie większą jednak niż kwota maksymalnego zmniejszenia obowiązująca w dniu 31 grudnia 1998 r. w wysokości:

1) 24% kwoty bazowej obowiązującej przy ostatniej waloryzacji w 1998 r. – dla emerytury lub renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy;

2) 18% kwoty bazowej, o której mowa w pkt 1 – dla renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy;

3) 20,4% kwoty bazowej, o której mowa w pkt 1 – dla renty rodzinnej, do której uprawniona jest jedna osoba.”

Zobacz również: Komu przysługuje renta rodzinna?

Osiągnięcie przychodu za granicą a renta rodzinna w Polsce

Należy mieć na uwadze, iż stosownie do art. 127 ust. 1 ustawy o FUS emeryt lub rencista jest zobowiązany zawiadomić organ rentowy o podjęciu działalności, o której mowa w art. 104 ust. 1-4 (ust. 3 stanowi o osiąganiu przychodu za granicą), i o wysokości osiąganego z tego tytułu przychodu, a po upływie roku kalendarzowego – o wysokości tego przychodu uzyskanego w poprzednim roku kalendarzowym.

Na zakończenie chciałbym zauważyć, iż zgodnie z art. 104 ust. 10 pkt 1 ustawy o FUS – Prezes Zakładu Ubezpieczeń Społecznych ogłasza w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski” w terminie do 14 dnia roboczego drugiego miesiąca każdego kwartału kalendarzowego – kwoty przychodu, o których mowa w ust. 7 i 8, z zaokrągleniem w górę do pełnych 10 groszy.

W obecnym komunikacie Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (M.P. z 2015 r. poz. 220) z dnia 16 lutego 2015 r. w sprawie kwot przychodu odpowiadających 70% i 130% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia ogłoszonego za IV kwartał 2014 r. stosowanych przy zmniejszaniu albo zawieszaniu emerytur i rent, które obowiązują od 1.03 do 31.05.2015 r., podano:

• przychód niezmniejszający świadczenia (równowartość 70% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w IV kwartale 2014 r.) – 2.759,90 zł,
• przychód zmniejszający świadczenia (powyżej 70% do 130% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w IV kwartale 2014 r.) – powyżej 2.759,90 zł do 5.125,50 zł,
• przychód zawieszający wypłatę świadczenia (powyżej 130% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w IV kwartale 2014 r.) – powyżej 5.125,50 zł.

Reasumując, ma Pani prawo osiągać przychód za granicą, niemniej jednak proszę pamiętać, aby zgłosić dany fakt do organu rentowego, który decyzją zapewne w zależności od wysokości osiąganego dochodu zawiesi bądź zmniejszy przysługujące Pani świadczenie po zmarłym mężu.

Zobacz również: Emerytura w Polsce dla Ukraińców

Jeśli masz podobny problem prawny, zadaj pytanie naszemu prawnikowi (przygotowujemy też pisma) w formularzu poniżej  ▼▼▼