Autor: Bogusław Nowakowski
Moje pytanie dotyczy emeryta pobierającego emeryturę policyjną, którego spółka z o.o. chciałaby powołać na stanowisko prezesa. Czy taki emeryt powinien powiadomić Zakład Emerytalno-Rentowy Ministerstwa Spraw Wewnętrznych o wysokości wynagrodzenia, jakie otrzyma z tytułu pełnienia funkcji prezesa i czy to miałoby wpływ na obniżenie jego emerytury? Czy odprowadzane są wtedy składki ubezpieczeniowe? Czy powołanie powstaje na podstawie uchwały zgromadzenia wspólników, a wynagrodzenie na podstawie drugiej uchwały? Jak wygląda obowiązek podatkowy?
To, czy dane przychody emeryta policyjnego podlegają składkom ubezpieczeniowym, zależy od tego, w jaki sposób dana osoba będzie związana ze spółką (umowa o pracę, tylko powołanie, umowa-zlecenie, własna działalność itp.).
Umowa o pracę z emerytem lub rencistą – co do zasady przy zatrudnieniu na podstawie umowy o pracę obowiązkowe jest odprowadzenie za niego składek ZUS. W takim przypadku opłacamy składki: emerytalne, rentowe, wypadkowe, chorobowe i składkę zdrowotną. Jednak jeśli zatrudnimy na podstawie umowy o pracę kobietę, która ukończyła 55 lat, to takie składki nie będą naliczane. W przypadku mężczyzn zwolnienie jest po przekroczeniu 60 lat.
Umowa-zlecenie z emerytem lub rencistą – gdy umowa-zlecenie będzie jedynym tytułem do ubezpieczeń, to od takiej umowy powstaje obowiązek opłacania składek ZUS. Obowiązkowo będą opłacane składki społeczne: emerytalne, rentowe, wypadkowe i składka zdrowotna. Składka chorobowa w przypadku umowy-zlecenia jest dobrowolna. Gdy zatrudniany emeryt lub rencista posiada inny tytuł do ubezpieczeń, np. umowę o pracę na cały etat u innego pracodawcy, to wtedy od umowy-zlecenia obowiązkowa będzie tylko składka zdrowotna.
Zobacz również: W jakim terminie należy powiadomić pracodawcę o przejściu na emeryturę?
Umowa o dzieło z emerytem lub rencistą – nie ma obowiązku opłacania składek ZUS. Od takiej umowy jest odprowadzana tylko zaliczka na podatek dochodowy. Jednak trudno sobie coś takiego wyobrazić – umowę o dzieło dla członka zarządu spółki z o.o.
Zgodnie z art. 41 ust. 1 ustawy z dnia 18 lutego 1994r. o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej i Służby Więziennej oraz ich rodzin (Dz. U. z 2004 r. Nr 8, poz. 67 z późn. zm.) – w razie osiągania przychodu z tytułu działalności podlegającej obowiązkowi ubezpieczenia społecznego emerytura lub renta inwalidzka ulega zmniejszeniu na zasadach określonych w przepisach art. 104 ust. 1a-6, 8 pkt 1 i 2 oraz ust. 9 i 10 ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2004 r. Nr 39, poz. 383, z późn. zm.). W szczególności powyższe uregulowanie dotyczy również emerytów i rencistów osiągających przychód z tytułu działalności wykonywanej za granicą.
W myśl art. 41a ust. 1 ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji (…) osoba uprawniona do zaopatrzenia emerytalnego jest obowiązana zawiadomić organ emerytalny o podjęciu działalności podlegającej obowiązkowi ubezpieczenia społecznego, o wysokości osiąganego z tego tytułu przychodu oraz o każdorazowej zmianie wysokości tego przychodu i innych okolicznościach powodujących ustanie lub zawieszenie prawa do świadczeń albo zmniejszenie ich wysokości .Obowiązek ten spoczywa na każdej osobie podejmującej działalność, bez względu na wysokość osiąganego przychodu.
Za działalność podlegającą obowiązkowi ubezpieczenia społecznego uważa się zatrudnienie, służbę lub inną pracę zarobkową albo prowadzenie pozarolniczej działalności.
W szczególności dotyczy to przychodów uzyskiwanych z tytułu:
Nie mają obowiązku informowania ZER MSW o osiąganiu dodatkowych przychodów osoby, których emerytura stanowi 75% podstawy jej wymiaru bez uwzględnienia podwyższenia z tytułu inwalidztwa pozostającego w związku ze służbą oraz osoby pobierające rentę inwalidzką z tytułu inwalidztwa powstałego wskutek wypadku pozostającego w związku ze służbą lub wskutek choroby powstałej w związku ze szczególnymi właściwościami bądź warunkami służby z tytułu, których przysługują świadczenia odszkodowawcze.
W zawiadomieniu o podjęciu działalności świadczeniobiorca składa oświadczenie o wysokości przychodu, jaki zamierza osiągnąć w danym roku kalendarzowym. Przy określaniu przychodu świadczeniobiorca wskazuje, czy planowany przychód:
Za przychód osób prowadzących pozarolniczą działalność uważa się kwotę stanowiącą podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne, a w przypadku nieopłacania składek na ubezpieczenia społeczne – kwotę zadeklarowaną, jednak nie niższą niż 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego przyjętego do ustalenia kwoty ograniczenia rocznej podstawy wymiaru składek, ogłoszonego przez ministra właściwego do spraw zabezpieczenia społecznego w Dzienniku Urzędowym RP „Monitor Polski” do końca poprzedniego roku kalendarzowego. Składka obowiązuje od dnia 1 stycznia do dnia 31 grudnia danego roku.
Od dnia 1 stycznia 2016 r. do dnia 31 grudnia 2016 r.* podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe dla osób prowadzących pozarolniczą działalność oraz dla osób z nimi współpracujących stanowi zadeklarowana kwota nie niższa jednak niż 2433,00 zł miesięcznie.
Dla osób prowadzących po raz pierwszy pozarolniczą działalność przepisy przewidują preferencyjne zasady opłacania składek na ubezpieczenia społeczne, określając, że podstawę składek w okresie pierwszych 24 miesięcy od dnia rozpoczęcia wykonywania działalności gospodarczej, stanowi zadeklarowana kwota, nie niższa niż 30% kwoty minimalnego wynagrodzenia. Od dnia 1 stycznia 2016 r. do dnia 31 grudnia 2016 r. 30% kwota minimalnego wynagrodzenia wynosi 555,00 zł.
Przy ustalaniu przychodu mającego wpływ na zmniejszenie świadczeń uwzględnia się także kwoty pobranych zasiłków: chorobowego, macierzyńskiego i opiekuńczego oraz wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy, wypłacanego na podstawie przepisów Kodeksu pracy oraz kwoty świadczenia rehabilitacyjnego i wyrównawczego, zasiłku wyrównawczego i dodatku wyrównawczego.
Przychodem powodującym zmniejszenie wysokości prawa do policyjnej emerytury lub renty jest również:
Przychodem mającym wpływ na zmniejszanie policyjnych świadczeń emerytalno-rentowych jest także przychód osiągany z tytułu działalności wykonywanej za granicą.
Wskazuje Pani, że powołanie byłoby na podstawie uchwały zgromadzenia wspólników.
Na podstawie drugiej uchwały ustalone byłoby wynagrodzenie dla prezesa z tytułu pełnienia funkcji.
Odpłatne pełnienie funkcji członka zarządu w spółce na podstawie powołania (na mocy uchwały zgromadzenia wspólników) nie stanowi jeszcze samodzielnego tytułu do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego w ZUS – osób powołanych (na mocy zgromadzenia wspólników) do pełnienia funkcji członka zarządu w spółce i otrzymujących za udział w posiedzeniach organów spółki miesięczne wynagrodzenie.
Tym samym nie byłoby potrzeby zgłaszania takiego powołania i osoby sprawującej tę funkcję do ubezpieczeń w organie rentowym.
Funkcje pełnione na podstawie powołania, o którym mowa w Kodeksie spółek handlowych, nie stanowią tytułu do obowiązkowych ubezpieczeń.
Jeżeli więc prezes nie podlega ubezpieczeniom społecznym obowiązkowo – nie ciąży na nim obowiązek informowania organu rentowego MSW o swoich dochodach z tego tytułu.
Stosownie bowiem do przepisów ustawy o emeryturach policyjnych:
„Art. 41a. 1. Osoba uprawniona do zaopatrzenia emerytalnego jest obowiązana zawiadomić właściwy organ emerytalny o podjęciu działalności, o której mowa w art. 104 ust. 1-4 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, o wysokości osiąganego z tego tytułu przychodu oraz o każdorazowej zmianie wysokości tego przychodu i innych okolicznościach powodujących ustanie lub zawieszenie prawa do świadczeń albo zmniejszenie ich wysokości.
2. Obowiązki określone w ust. 1 spoczywają odpowiednio na pracodawcy i zleceniodawcy.
3. Urząd skarbowy jest obowiązany zawiadomić organ emerytalny o podjęciu przez emeryta lub rencistę działalności pozarolniczej.”
A stosownie do ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych:
„Art. 104. 1. Prawo do emerytury lub renty ulega zawieszeniu lub świadczenia te ulegają zmniejszeniu, na zasadach określonych w ust. 3–8 oraz w art. 105, w razie osiągania przychodu z tytułu działalności podlegającej obowiązkowi ubezpieczenia społecznego, o której mowa w ust. 2 oraz z tytułu służby wymienionej w art. 6 ust. 1 pkt 4 i 6.
1a. Dla emerytów i rencistów prowadzących pozarolniczą działalność za przychód, o którym mowa w ust. 1, przyjmuje się przychód stanowiący podstawę wymiaru składki na ubezpieczenia społeczne w rozumieniu przepisów o systemie ubezpieczeń społecznych.
2. Za działalność podlegającą obowiązkowi ubezpieczenia społecznego, o której mowa w ust. 1, uważa się zatrudnienie, służbę lub inną pracę zarobkową albo prowadzenie pozarolniczej działalności, z uwzględnieniem ust. 3.
3. Przepisy ust. 1 i 2 stosuje się również do emerytów i rencistów osiągających przychód z tytułu działalności wykonywanej za granicą.
4. Przepisy ust. 1, 1a i 2 stosuje się również do osób wyłączonych z obowiązku ubezpieczenia społecznego z tytułu ustalenia prawa do emerytury i renty lub wykonujących działalność niepodlegającą obowiązkowemu ubezpieczeniu społecznemu z uwagi na podleganie temu obowiązkowi z innego tytułu.
W zakresie podatków nie ma wyjątków i zwolnień.
Spółka ustala zaliczki, potrąca je i przekazuje do właściwego urzędu skarbowego na zasadach takich jak dla pracowników.
Emeryt dostaje po zakończeniu roku informacje podatkową i uwzględnia te dochody w swoim rozliczeniu rocznym.
* Opis sprawy z września 2016 r.
Zobacz również: Członek rady nadzorczej a emerytura
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
Zapytaj prawnika